Vergisel açıdan kooperatiflerin inşaat ruhsatı
Yapı kooperatiflerinde inşaat yapı ruhsatının kooperatif adına olması iki açıdan önemlidir. Birincisi kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanmaktır. Arsa tapusu ve inşaat yapı ruhsatı kooperatif adına olmazsa kooperatif kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanamaz. Kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilir ve diğer mükelleflerin tabi olduğu usullere tabi olur. İkinci önem KDV açısından. Maliye Bakanlığı 2003 yılında yayımladığı bir sirküler ile inşaat ruhsatı konut yapı kooperatifi adına düzenlenmemiş olan kooperatiflere yapılan inşaat taahhüt işlerinde KDV istisnası veya indirimli KDV oranı uygulanmayacağını açıkladı.
KDViçinaçıkkoşulyok Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu'nda inşaat ruhsatı ve arsa tapusuna ilişkin koşullar var. Ama KDV Kanunu'nda böyle açık bir koşul yok. Bakanlığın sirküleri dava konusu yapıldı. Maliye Bakanlığı, savunmasını, 'sirkülerin dava konusu yapılamayacağı' şeklinde yapmıştır. Maliye'nin bu savunması kabul edilirse bütün düzenlemelerin sirkülerle yapılması ve sirkülere karşı da dava açılamaması gibi bir sonuç doğacaktı. O durumda da ortalık temelli karışacaktı. Bakanlık bir düzenleme yapacak, ona karşı dava açılamayacak. Peki, uymak zorunlu olacak mı? Vergi hukukçularına göre sirkülere uymak zorunlu değil. Bana göre de. Ama Maliye bunları uyulsun diye yayımlıyor. Uymak zorunlu denirse, hem dava açılamayan hem de uymak zorunlu olan bir şey olur ki, bunun hukuk düzeninde açıklaması olmaz. Nitekim Danıştay, sirkülerde kanunda olmayan yeni koşul ve yaptırım getirildiği, bu nedenle kanun ve tebliğlere aykırı olamayacağı gerekçesiyle sirkülerin ilgili bölümünü iptal etmiştir. (Danıştay 4. Daire, 31.10.2006 t. E:2006/1452, K:2006/2080 sayılı karar) Bu durumda inşaat yapı ruhsatı kooperatif adına olmazsa kooperatif kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanamaz. Ancak diğer koşulları varsa, arsa tapusu ve inşaat ruhsatı başkasının adına olsa dahi KDV istisnasından ve indirimli KDV oranından yararlanabilir. KDV uygulaması ile kurumlar vergisi uygulaması farklı, ikisi karıştırılırsa ya fazladan vergi ödeme ya da cezalı tarhiyat sonucu doğar.