Doğumsal kusurlar zamanında tedavi edilmediği takdirde çocuklarda sadece estetik kaygılara değil ciddi psikolojik problemlere de sebep olabiliyor.
Büyüklerde sonradan ortaya çıkan kusurların düzeltilmesi olarak gördüğümüz estetik operasyonlar, çocuklarda farklı bir boyut kazanır. Zira doğumsal kusurların ileride çocukta yarattığı psikolojik etkiyi ortadan kaldırmak için cerrahi yöntemlere başvurulabilir. Damak ve dudak yarıkları, parmakların yapışıklığı, kepçe kulak, doğumsal benler ve yanık izleri çocuklarda estetik cerrahi operasyonlarını gerektiriyor. Günümüzde, doğumsal kusurların büyük bir bölümü başarıyla düzeltiliyor.
DAMAK DUDAK YARIKLARI Anne rahminde bebeğin üst dudak ve damağını oluşturan dokular orta hatta birleşirler. Bu birleşmenin tamamlanamaması sonucu damak dudak yarıkları oluşur. Birleşmenin oluşmamasının tam nedeni bilinmemekle birlikte, aile ve yakın akrabalarda dudak-damak yarığı bulunması, çevresel faktörler, gebelik sırasında annenin ilaç kullanımı, anneye ait hastalıklar, annenin sigara ve alkol alışkanlığı, enfeksiyon, folik asit ve B vitamini eksikliği bu duruma yol açabilir. Tek taraflı yarık dudak Anne rahminde iken tanı ultrasonografi ile konulabilir. Anne rahminde cerrahi ile ilgili deneysel çalışmalar olmakla birlikte şu an insanlarda böyle bir uygulama mevcut değildir. Yarıklı çocuklar uzmanlaşmış bir ekip ve uzun süreli takipten fayda görür. Yarıklar basit tiplerden çok ağır görünüm bozukluklarına uzanan dağılıma sahip olabilir. Ağır deformitelerde ameliyat öncesi yapılacak ortodontik tedavi cerrahi sonuçları daha iyi kılıp, komplikasyon gelişme oranını düşürecektir. Kısmi damak yarığı Yarık damak dudaklı çocukların aileleri nasıl besleyecekleri konusunda endişeye kapılırlar. Çocuğun 45 derece açıyla oturtarak beslenmesi önemlidir. Ayrıca damak yarığı bulunan olgularda ameliyat olana kadar geçen sürede özel olarak hazırlanan damak protezi kullanılır. Çocuk başka anomaliler açısından da araştırılmalıdır. Yarık damaklı çocuklar orta kulak iltihabı ve üst solunum yolları enfeksiyonlarını sık geçirirler. KBB uzmanı tarafından kontrol edilmeli ve dudak-damak ameliyatı sırasında kulak zarına tüp konulmalıdır. Operasyon dudak için 3 ayı, damak için 12 ayı doldurması önerilir. Tedavinin uzun bir süreç olduğu birçok ameliyat gerektiği bilinmelidir. Tedavinin amacı normale yakın dudak ve burun konturu sağlamaktır. PARMAK YAPIŞIKLIĞI Parmakların doğuştan yapışık olmasıdır. Görülme sıklığı 2 bin canlı doğumda birdir. Erkeklerde kızlardan iki kat daha fazla görülür. Parmak yapışılığı, başka el deformiteleri ve vücut anomalileri ile görülür. En sık orta ve yüzük parmaklar arasında gelişir. Aynı kişide birden çok parmak aralığında yapışıklık olabilir. Parmaklarda yapışıklık cilt ve kemikteki kısmi veya tam olup-olmamasına göre sınıflandırılır. Ameliyatın Zamanlaması Kemik yapışıklığın olmadığı sadece deride yapışıklık olan hastalarda büyüme etkilenmez ve parmaklarda şekil bozuklukları gelişmez. Kemiğin yapışık olduğu olgularda parmağın gelişimini etkileyeceğinden erken dönemde ameliyat önerilir. Bu da ortalama 2 yaştır. Ameliyat planlaması yapılırken eş zamanlı olarak 1 ve 3. parmak aralığı ve 2 ve 4. parmak aralığının açılması önerilir. Parmaklar açıldıktan sonra kapanmayan alanlar için vücudun başka yerinden alınan yama deriler konulur. Bu hastalarda parmak aralığının yeterli derinlikte olmaması ve parmaklarda şekil bozuklukları en sık görülen komplikasyondur.
KEPÇE KULAK Kepçe kulak; kulağın öne doğru normalden fazla açılanma göstermesidir. Ameliyatın amacı kulaklarda mevcut olmayan kıvrımların yeniden oluşturulması ve kulakların başa yaklaştırılmasını sağlamaktır. Sıklıkla kulağın üst yarısındaki iç kıvrımın az veya hiç olmamasıdır. Kulaklarını gizlerler Yenidoğan döneminde fark edilirse 2-3 ay süreyle doğumdan sonra hemen başlamak koşuluyla Estetik-Plastik Cerrahın kontrolü altında bandaj uygulanabilir. Cerrahi için uygun zaman çocuğun okul öncesi dönemdir. Arkadaşları arasında alay konusu olduğundan psikolojik olarak etkilenirler. Bundan dolayı 5-6 yaş civarında bu ameliyat yapılmalıdır. Ameliyat olmamış çocuklar saçları ile kulaklarını kapatırlar. Ameliyatın çocuklarda genel anestezi altında yapılması önerilir. Kulak ameliyatı sık olarak kulağın kaftası kemiği ile birleştiği bölgeden yapılmaktadır. Ameliyatla kıkırdak şekillendirilmekte ve gerekirse cilt ve kıkırdak çıkarımları yapılmaktadır. İz kıvrım bölgesinde yapıldığından fark edilmemektedir. Ameliyat deformiteye bağlı olarak 1-1,5 saat sürmektedir.
YANIKLAR Yanıklar hayatın her döneminde ciddi sorunlar oluşturan bir yaralanmadır. Çocuklar gelişme sürecinde olduklarından ve vücut alanları daha dar olduğundan tedavisi ayrı bir önem taşımaktadır. Erken müdahaleden kaçının Çocuk hastalar yanık oranı yüzde 10'un üzerinde ise mutlaka yatarak tedavi edilmelidir. Erişkinlerde bu oran yüzde 25'tir. Ufak ve yüzeyel yanıkların takibi ayaktan yapılabilir. Bunlar iz kalmadan iyileşme gösterirler. Üç haftaya kadar iyileşmeyen ve kasılma eğilimi gösteren yaralarda deri yaması kullanılarak tedavisi yapılır. Özellikle el, kol, ayak, göz kenarı, ağız kenarı, kulak bölgesi ve kız çocuklarında meme bölgesi yanıklarının tedavisi iyi yapılmalı ve gerektiğinde erken cerrahi müdahalelerden kaçınılmalıdır. Yanık izinin genişliği yeri ve çevredeki sağlıklı dokuların durumuna göre değişmektedir. Bunun planlaması çocuk gelişimi tamamladıktan sonra yapılmalıdır. Çevre dokularının uygun olduğu durumlarda geniş izleri daraltmak için balon tedavisi uygulanabilir.