Bunama dedikleri
Tıbbın son elli yılda aldığı baş döndürücü yol, belki insanoğlunu bazı yönleri ile hazırlıksız yakaladı. Günümüzde keşfedilen yeni bulgu ve bilgiler sayesinde artık gelişmiş toplumlarda yaşam uzadı. Eskiden 50-60yaş için epey yaşamış derken, günümüzde bu yaşlardaki ölümler erken olarak algılanıyor. Yaşlanmayı her yönüyle geriletmeye çalışsak da beyinde olan değişikliklere tam anlamıyla hakim değiliz. Ancak yaşlılıklabirlikteoluşanunutkanlık, hepimizin bildiği bir gerçek. Yasalarımıza göre, 65 yaşın üstündekiler herhangi bir gayrimülk almaya kalktıklarında tapudan ya da noterden önce bir psikiyatriste gönderilir. Aslında burada yapılan son derece doğrudur çünkü bunamadenenrahatsızlık65yaşöncesivesonrasıolmaküzereikiyeayrılır. Burada amaç, zihni melekeleri eskimiş ya bozulmuş olabileceği düşünülerek kişinin her türlü hakkının korunmasıdır.
ÇEŞİTLİSEBEPLERİOLABİLİR Bunama,uzunyaşamlabirlikteinsanıtehditeden,dramatikseyredenönemlibirhastalıktır. Alzheimer denen hastalığa bağlı bunamalar en sık görülenidir, bunun dışında beyindeki damar bozukluklarına bağlı, alkole ya da başka bir çok sebebe bağlı bunamalar bugün nöroloji ve psikiyatri biliminin konularıdır. 65yaşınüstünderisk%5 iken yaş ilerledikçe risk artmakta 80'liyaşlarda%60 ları bulmaktadır. Hipertansiyon, damar hastalıkları ya da madde kullanımı bunama için önemli nedenlerdir. Bunun yanında kalıtsal faktörler gözardı edilemez. Kadınlardabunamaerkekleregöreikikatdahafazladır.
SİNSİCEİLERLER Unutkanlık kimi zaman sinsice ilerler kimi zaman ise açık seçik belirtiler verir. Bunamayla birlikte kişinin muhakemesi, bilinci, algılama ve dikkati bozulur. Tuhaf düşünce bozuklukları gelişir. En yakınları onun parasını çalıyordur, çocukları onu öldürmeğe çalışıyordur gibi... Eve kimsenin gelmesini istemez, uyumaz, yemek çok az ya da fazla yer. Tuvaletini tutamaz, en yakınlarını tanımaz, evini bulamaz. Zaman zaman çok sinirlidir, hayaller görür ya da hezeyenlar ile çevresini suçlar, cinsel konulardan fazlaca söz eder, cinsel uğraşıları artmıştır, bu nedenle etrafının tepkisini alır. Onu sevenler ciddi bir ikilem içindedir. Hem çok kızarlar hem de üzülürler. İsteklerini yerine getirmeğe çalışırken çok yorulup öfke duyanlar ardından bilgilendirildiklerinde kendilerini suçlarlar. (Devamı yarın)