Evren, darbe işkencesini böyle açıkladı: Cezaevleri örgütlerin elindeydi. İhtilalden sonra gardiyanlar intikam aldı. Çok uyardık. Ama dinletemedik.
***
Eylül yorumları
Evren, '12 Eylül hapishanelerini ve işkenceyi' anlattı: Gardiyanlar, mahkumlardan intikam aldı. Kaç defa 'İşkence yapmayın' diye haber gönderdik. Ne yapacaksın insan bu, hınç alıyor.
Birbiri ardına 12 Eylül darbesini sorgulayan filmler vizyona girmeye başladı. Ana tema, 12 Eylül sonrası gözaltına alınanlara Emniyet ve cezaevlerinde uygulanan işkenceler... Askeri müdahalenin lideri, 7. Cumhurbaşkanı Emekli Orgeneral Kenan Evren, işkence ve "derin devlet" gibi konularda çarpıcı açıklamalar yaptı:
* Bu filmleri izlediniz mi? Hiç izlemedim. Niye izleyeyim? Asıl üzüldüğüm, 12 Eylül'den evvel, bombalar patlatılmış, bankalar soyulmuş, insanlar öldürülmüş. Anarşik olaylardan zarar görmüşler, karısı, kocası, oğlu öldürülmüş olanlar neden film yapmıyor? Zaten İnönü'nün bir güzel sözü vardır: "Doğrular eğriler kadar cesaretli olmazsa, bu işler hiç olmaz."
* O döneme ait kötü muamele ve işkence konusunda ne söylemek istersiniz? Cezaevlerindeki kişilere "Bunlara eziyet edin, kötülükler yapın" diye bizim Konsey'den, Konsey üyelerinden veya askeri kanattan emir verilmedi. Ha neden oldu? Hapishanelerin müdürleri, gardiyanları 12 Eylül'den evvel neler çekti? Hapishaneler yolgeçen hanı olmuştu. Hapishaneleri yönetenler hapiste olanlardı. O gardiyanlar falan "İllahlah" demişler. 12 Eylül olunca intikam aldılar. Biz kaç defa haber gönderdik, "İşkence, kötü muamele yapmayın" diye. Çünkü Avrupa'dan gelen başbakanlar, bakanlar hep bundan dert yanıyorlardı. Ama onlar dinlemiyordu işte. Dinleyen oluyor, dinlemeyen oluyor. Ne yapacaksın. İnsan bu. Emniyet'te de herhalde konuşturmak için yapıyorlardı işkenceyi. Sonradan kalktı. İşkence kalktı, iyi oldu. AB, girmek için şart koştu. Kim ister işkence yapılmasını. İnsanlar birbirlerinden hınç almak için yapıyorlar bunu.
* Nedir bu "derin" devlet? Derin devlet, sığ devlet. Ben böyle şeye inanmıyorum. Devlet devlettir. Devletin içerisinde devlet adına çalışan bazı gruplar her zaman olmuştur. Sadece bizde değil. Bütün devletlerde. Biz yalnız kendimizi görüyoruz. Amerika'da sanki olmuyor mu. O CIA neler yapıyor? Kennedy'nin öldürülmesini bile CIA elemanlarına bağlayan var. Oluyor. Olmaması için gerekli tedbirler almak lazım ama illa olmaz diye bir şey mümkün değil.
* Peki devlet başkanları haberdar edilmez mi? Onların bilgisi dahilinde olmaz. Onlar kendi aralarında şey yaparlar ama devlet başkanları ve başbakanların haberi olmaz.
Servisi 
