Sigara baronlarının istediği oldu
Vatana millete hayırlı olsun. Sigaradan alınan maktu (sabit) Özel Tüketim Vergisi'ne (ÖTV) beklenen zam geldi. Sigara paketinden alınan 1.2 YTL'lik vergi yüzde 16.6 artarak 1.4 YTL'ye çıktı. Beklenen dedim çünkü aylardır yazdığım yazılarda bunun gerçekleşeceğini belirtiyor ve uyarıyordum: "Sabit vergi artarsa, oransal vergi de artsın." Detaya girmeden önce söyleyeyim. Bu işin tek kazananı var: Yabancı sigara şirketleri ya da kullanmayı çok sevdiğim tanımla belirteyim: Sigara baronları. Bunu söylemek için öyle uzun boylu araştırmalara da gerek yok. Resim çok net bir şekilde önümüzde duruyor. Satılan sigaranın paketi 2 YTL'den ucuzsa paket başına 1.2 YTL vergi alınıyor. Fiyatı 2 YTL'den pahalı olanlarda ise yüzde 58 oransal vergi yükü bulunuyor. 1.2 YTL'den 1.4 YTL'ye çıkacak verginin asıl ucuz sigaraları etkileyeceği anlaşılıyor. Çünkü 2 YTL'lik sınır 2.4 YTL'ye çıkıyor. Bu da fiyatı en ucuz sigaranın 2.4 YTL'den daha aşağıda olamayacağı anlamına geliyor. Peki ucuz sigara pazarında güçlü olan hangi şirket? Tabii ki TEKEL. Pazarın en çok satan ürünü olan TEKEL 2001'in fiyatının da 2.5 YTL olduğunu belirtirsem durum daha iyi anlaşılır herhalde. Eğer TEKEL zarar etmek istemiyorsa zam yapmak durumunda kalacak.
Philip Morris kârını artırır Gelelim pazarın lideri Philip Morris'e. Marlboro 4.5 YTL'den satılıyor. İster istemez insanın içinden "TEKEL 2001 zam yapmak 'zorunda' kalacakken Philip Morris nasıl davranacak?" diye sormak geliyor. Yapacağı şey, güzel bir zam. Ama TEKEL zarar etmemek için zam yaparken, Philip Morris'in zammı sadece ve sadece kârını artırıyor. Çünkü Marlboro'nun vergisi artmıyor. % 58'lik vergide yapılan bir artış yok. Bu noktada tebrik etmek istediğim bir kişi var: Philip Morris Genel Müdürü Turhan Talu. Maliye bürokratlarını ÖTV'yi artırıp oransal vergiyi sabit tutmaya ikna etmek gerçekten büyük başarı. Turhan Bey'in hakkını vermeden geçemiyorum.
Vergiyi ödeyen, tiryakiler ÖTV'deki bu artışın sektörden alınan vergiye etkisi belli değil. 2006'da sigara pazarından alınan toplam ÖTV miktarı 9 milyar YTL'yi buldu. 6.5 milyar dolara yakın bir rakam. Neden % 58'lik oransal vergide de artış düşünülmediği de, bir soru işareti. Sonuçta vergiyi ödeyen, tiryakiler. Ama "En çok vergiyi biz ödüyoruz" diye övünen ise sigara şirketleri. ÖTV artışının diğer etkileyeceği alan ise özelleştirme. TEKEL'in özelleştirmesi seçim sonrasına kaldı gibi gözükse de bilançosundaki olumlu gelişmelere ÖTV artışı darbe vurabilir. Yapılacak zam nedeniyle oluşabilecek pazar kayıpları da cabası. Tam TEKEL doğrulmuş ayağa kalkıyorken belki de pazar kaybetmemek için zam yapmayıp zarar etmeyi seçecek. İlk başta dediğim gibi bu vergi artışı sadece sigara baronlarına yarayacak. İşin bir de birlikte zam yapma ve Rekabet Hukuku kısmı var. Onu da yarın inceleriz.
Servisi 
