Okulların yarı yıl tatiline girmesiyle bademcik ameliyatı sezonu da başladı! Aileler çocuklarını ameliyat ettirmek için hastanelere koşarken, uzmanlar uyarılarda bulunuyor.
Okul çağındaki çocukların bademciklerini aldırtmak için sömestr tatilini fırsat bilen aileler, şu günlerde hastaneleri mesken tutmuş durumda. Eskiden yaz aylarında, çocuk felci salgını olduğu için bademcik ameliyatı yapılmadığını söyleyen uzmanlar, günümüzde bu hastalığın neredeyse ortadan kalktığını, bu nedenle her mevsim bademciklerin alınabileceğini belirtiyor. Ancak, gelenekselleşen kış ameliyatı alışkanlığı halen sürüyor. Aileler de bademcik ameliyatını yarıyıl tatilinde veya okulun kapanmasına yakın dönemlerde yaptırmayı tercih ediyor. SIK İLTİHAPLANIYORSA... Bebeklik ve çocukluk döneminde vücudun savunmasında önemli rol oynayan bademciklerin zorunlu kalınmadıkça alınmaması gerekiyor. Çocuklarda üst üste beş-altı kere bademcik iltihabı oluşması, ameliyatı gerektiren durumlar arasında ilk sırada yer alıyor. Özellikle üst solunum yollarından giren mikropları tanıyarak, vücudu savunmaya hazırlamak gibi görevleri bulunan bademciklerin büyüdükleri ve rahatsılık verdii durumlarla, yapılması gerekenleri Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Erhun Şerbetçi anlattı. GENİZ ETİ DE ÖNEMLİ "Bademcik, vücudun bağışıklık sisteminde rol oynayan lenf sisteminin, boğazda yerleşmiş dokularından bir çiftidir. Özellikle üst solunum yollarından giren mikropları tanıyarak vücudu savunmaya hazırlamak gibi görevleri vardır" diyen Dr. Şerbetçi, vücudumuzun bademciğe ihtiyacı olduğunu belirtiyor. Bademcikler özellikle çocukluk döneminde vücudun hastalıklara karşı ilk savunma bölgesini oluşturuyor. Bununla birlikte genizde yerleşmiş, bademcik dokusu yapısında olan 'adenoid', yani 'geniz eti' olarak bilinen dokular da aynı görevi üstleniyor. Yine, sindirim sisteminin bazı bölgelerinde, dalakta ve kemik iliğinde, ayrıca vücudun çok değişik yerlerine yerleşmiş olan lenf bezlerinde aynı görevi yapan dokular bulunuyor. Bütün bunlara 'bağışıklıktan sorumlu lenf sistemi' deniliyor.
NEDEN ŞİŞİYOR? Bademcikler, 'damlacık enfeksiyonu' denen, kişiden kişiye tükürükle ve yakın temasla bulaşan mikroplar nedeniyle şişiyor. Bu durumda bademcikler kızarıyor, bazen üzerlerinde beyaz döküntüler oluyor. Ateş, yutkunma güçlü, yutkunurken ağrı gibi şikayetler oluşuyor. Enfeksiyon belirtisi olmayan, fakat yapısal olarak büyük bademcikler de bulunuyor. Soğuk bir şey içilmesi, sağlıklı bir insanda bademcik sorununa yol açmazken, müzmin bademcik sorunu olan ya da bağışıklık sisteminin zayıf olduğu durumlarda direnç düştüğü için hastalık söz konusu olabiliyor. Stres de direnç düşüklüğüne yol açtığından kolay hastalanmaya zemin hazırlıyor. Geniz eti olarak bilinen 'adenoid' dokusu da aslında aynı bademcik gibi lenf yapısında olduğundan, üst solunum yolunun savunmasında önemli rol oynuyor. Bademcikle arasındaki en önemli fark ise, çok fazla büyüdüğünde çocukların burun boşluğunu tıkaması... Burun boşluğunun tıkanmasıyla çocuk nefes almakta güçlük çekiyor. Bu durum bademcik ameliyatına kıyasla geniz etinin daha sık ameliyat edilmesine yol açıyor. AMELİYAT ŞART MI? Bademcik ve geniz eti ameliyatı genelikle birlikte yapılıyor. Özellikle bebeklik ve çocukluk döneminde bademcikler vücudun savunmasında önemli görev aldıkları için zorunlu koşullar dışında alınmaları uygun görülmüyor. Geniz eti çok büyükse ve çocuğun solunumunu engelliyorsa, ya da ilaç tedavisiyle düzelmeyen orta kulak sorunlarına yol açıyorsa, fakat çocukta hiç bademcik iltihabı olmuyorsa, bu durumda bile bademciklerin alınmasına gerek duyulmuyor. Sadece geniz etinin alınmasına karar veriliyor.