Yalnızken gelen kriz
Kalp krizi sizi tek başınızayken yakalarsa, sakın paniğe kapılmayın. Derin derin nefes alın; kuvvetli bir şekilde öksürmeye başlayın. Böylece, kalbiniz güçlenecek ve yardım için zaman kazanacaksınız.
Kalp krizi belirtilerini bilmek, hayat kurtarıyor. Öyle ki; bu bilgi sayesinde yalnızken sizi yakalayan krizi atlatmanız ya da hastaneye yetişecek vakti kazanmanız mümkün. Uzmanların önerileri şöyle:
* Kalp atışları düzensizleşen ve kendini bayılacakmış gibi hisseden birinin, bilincini yitirmeden önce 10 saniye kadar zamanı var. Bu durumda, paniğe kapılmadan üst üste kuvvetlice öksürmeye başlayın. Öksürmeden önce her seferinde derin derin nefes alın. Öksürükleriniz güçlü olsun; derinden gelsin, uzun sürsün. Tıpkı, göğsünüzde birikmiş balgamı atmaya çalışır gibi öksürün. Her iki saniyede bir nefes alıp öksürün. Bunu, yardım gelene dek ya da kalp atışlarınız tekrar normale dönene kadar sürekli yapın.
* Derin nefes almak, ciğerlerinizi oksijenle doldurur. Öksürmek kalbe tazyik yapar ve kan dolaşımını rahatlatır, kalbin normal ritmine dönmesini kolaylaştırır. Bütün bunlar size, bilincinizi kaybetmeden hastaneye yetişecek zamanı kazandırır. Koroner arter hastalığı ile mücadelede en önemli adım; hastalıktan korunmaktır. Hastalık, bir takım risk faktörleri varlığında çabuk ortaya çıkıyor ve hızlı ilerliyor. İyi kolesterol düzeyinin yüksek olması (60 mg/dl'den fazla) hastalık riskini azaltıyor. Kriz anında yapılacakları bilmenin yanısıra, risk faktörleriyle mücadele de büyük önem taşıyor. Bunlardan; yaş, cins ve aile öyküsünü değiştirmek elbette mümkün değil. Ancak, diğer faktörlerle mücadele şart.
Nasıl korunmak gerekiyor?
İçiliyorsa, sigara mutlaka bırakılmalı, hipertansiyon (tuz kullanımı kısıtlanarak ve ilaçlarla) kontrol altına alınmalı, şeker hastalığında şeker (diyet ve ilaçlarla) normal sınırlarda tutulmalı, egzersiz yapılmalı, alınıyorsa alkol ve kahve kullanımı azaltılmalıdır. Kötü kolesterol yüksekliğinde ise mutlaka diyet yapılmalı, iyi kolesterolün normal seviyelerde olmasına dikkat edilmelidir. Kadınlarda, menopozu geciktirici ilaç kullanmak (bu ilaçların dolaylı olarak koroner kalp hastalığı oluşumunda rol oynaması nedeniyle) sakıncalıdır. Koroner damar hastalığında asıl önemli olan, koroner damarlardaki darlıkların enfaktüse yol açmadan tedavi edilmesidir. Bu da, öncelikle koroner damarların durumunun görülmesi ile olur. Bu amaç için kullanılan farklı yöntemler olmakla birlikte (efor testi, miyokart sintigrafisi vs), damar hastalığı bulunduğundan şüphe duyulan hastalarda, en iyi tanı yöntemi; koroner anjiyografidir. Koroner anjiyografide, kalp damarları gözle görünür hale getirilip, filmi çekiliyor. Şişmanlık da önemli risk faktörleri arasında yer alıyor. Aşırı kilolu kişilerin kötü alışkanlıklardan kaçınması ve egzersiz yapmaları öneriliyor. Örneğin; yakın mesafeler için araca binmek yerine yürümek, asansörü değil merdivenleri tercih etmek, kilo vermede faydalı olacaktır.
|
