Gün içinde ellerimizi yıkamak pekçok enfeksiyondan korunmanın temelini oluşturuyor. Yapılan araştırmalar ülkemizde yüzde 70'lik bir kesimin bu alışkanlığının neredeyse hiç olmadığını gösteriyor.
El yıkamanın önemi ve yönteminin tam anlatılamaması bir sorun oluşturmaya devam ediyor. Yapılan çalışmalar, iyi yıkanmamış ellerden uzaklaştırılamayan mikroorganizmaların kişiden kişiye taşınabildiğini ortaya koyuyor. ABD'de yapılan ciddi bir çalışma, ellerini uygun yıkamayan sağlık çalışanlarının % 41 'inde hastalık yapıcı mikroorganizmalardan önemli bir kısmının 7 güne dek taşınabildiği ve bulaşabildiğini gösteriyor. Ülkemizde ise yüzde 70'lik bir kesimin el yıkama alışkanlığının olmadığını ortaya çıktı. El yıkamadaki ana amaç, elde mevcut olan mikroorganizmaların enfeksiyon oluşturamayacak düzeylere indirilmesi. Su ve sabunla doğru yıkamayla ellerin üzerinde olan ve bulaşmadan asıl sorumlu cildin geçici florasının tamamının temizlenebildiği iyi bilinmektedir. El yıkamada şunlara çok dikkat edilmelidir.
EL YIKAMA KURALLARI
* El yıkama sabun, deterjan veya dezenfektan kullanılarak yapılmalıdır. Sadece su kullanmak yeterli temizliği ve arınmaya sağlayamaz.
* El yıkamada ılık su kullanılmalıdır. Sıcak su elleri tahriş eder ve mikroorganizma girişine zemin hazırlar.
* El yıkanırken tüm takıların çıkartılması gerekir.
* Sabunun kuru tutulması önemlidir. Sabun kabının suyu akatıcı özellikte olması gerekir. Uygun koşullarda kullanılmayan sabunlarda da hastalık yapıcı mikroorganizmaların ürediği unutulmamalıdır. Likit sabun kullanılıyorsa sabun kapları tam olarak boşaldığında temizlenip kurulandıktan sonra yeniden doldurulmalıdır. Bu önerilere uyulmadığı taktirde buralarda üreyen mikroorganizmalar enfeksiyon bulaşmasına neden olur.
* Etkili bir el yıkama işlemi 30 saniye ile 1 dakikalık sürede gerçekleştirilir. Eller çok kirli ise bu süre 2- 5 dakika kadar uzayabilir.
* Eller sabun veya deterjanla bileklere kadar köpürtülmelidir.
* Sabunun suyun altına tutularak köpüklerden temizlenmesi sağlanmalıdır. Köpük, sabunda mikroorganizma yerleşimini kolaylaştırabilir.
* Tüm yıkama işlemi boyunca eller dirseklerden aşağıda tutulmalıdır. Böylece kirli suların parmak uçlarından lavaboya direk akışı sağlanmış olur.
* Eller yıkandıktan sonra mutlaka durulanmalı ve iyice kurulanmalıdır. Çünkü eller ıslak veya nemli kalırsa bakteri üremesi kolaylaşır. Kurulamada doğru seçenek kağıt havlu kullanılmasıdır. Kumaş havlular nemli kalabildiğinden mikrop barındırabilir. Sıcak hava püskürten kurutma sistemleri de yeterince kurulama yapamamasından dolayı önerilmiyor. Kağıt havlu ile el kurulamanın ortalama süresi 7-9 sn olmalıdır. Kağıt havlu, kurulamanın yanı sıra mekanik temizlemeyi sürdürür. "Doğru el yıkama" enfeksiyonlardan korunma ve yayılmasını önlemede son derece ucuz ve etkili bir yöntem.
