HYUNDAI Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar: Matrix modelinin üretimi için Türkiye'ye 100 milyon dolar yatıracağız.
***
Hyundai'de ikinci raunt
Ali Kibar: Hyundai'nin Avrupa pazarı için yapacağı milyar dolarlık dev yatırımı, IMF yüzünden teşvik veremediğimiz için kaybettik. Ama şimdi 200 binlik yeni bir yatırım planları var.
Hyundai Assan Yönetim Kurulu Başkanı ve Kore Cumhuriyeti İstanbul Fahri Başkonsolosu Ali Kibar ile Kozyatağı'ndaki ofisinde görüştük. Sakin ve kibar kişiliğiyle bilinen Kayserili işadamı Ali Kibar, Asım-Semiha Kibar çiftinin oğlu...
Otomotiv işine sadece 1990 yılında girdiniz. Koç ve Sabancı gibi büyük grupların otomotiv yatırımına girebildiği yıllarda başladınız. Nasıl oldu bu? Rahmetli Turgut Özal ile bir grup işadamı olarak Kore'yi ziyarete gitmiştik. Hyundai firması ile demirçelik sahalarında işbirliklerimiz vardı. İşbirliğimiz ilerledikçe, onların otomotiv alanları ile ilgilendiğimizi söyledik. 1990'da distribütörlükle başladık. 1995'te de ailece sanayiye yakın olduğumuz için ortak olarak burada beraber yatırıma başladık.
Hyundai ile ilgili yeni yatırımınızdan bahseder misiniz? Mart 2007'de Matrix modelinin Türkiye'de üretimine başlayacağız. Kore'de Avrupa pazarı için üretilen Matrix modelinin Türkiye'de üretilmesi için 100 milyon dolarlık yatırım yapılacak. Matrix ile gerçekleştireceğimiz kapasite artırımıyla, bin kişilik istihdam sağlanacak. Matrix modeli ihracat ağırlıklı bir model.
SEDAN'DAN HATCHBACK'E Neden ihracat ağırlıklı? Avrupa'da yaygın olarak kullanılan 'hatchback' modeli, toplam pazarın yüzde 80'idir. Türkiye'deyse 'sedan' tarzı revaçtadır.
Türk tüketicisi ne zaman sedan'dan hatchback tarzına geçer? Zaman içinde geçecek. Doğu Avrupa ülkelerinde gelir seviyesi düşük, tüketici alışkanlığı Sedan ağırlıklıdır. Aile yapılarının yansımasıdır bu. Batılı'laştıkça, modern tasarımlara yani hatchback'e yönelecek.
Otomotiv sektöründeki vergiler için ne diyorsunuz? Ciddi bedel, devlete giden direkt vergiyi içeriyor. Küçük segmentlerde oran az olsa da yine de el yakıcı. ÖTV var, ÖTV'nin KDV'si var. Yüzde 52'den başlayan yüzde 84-100'lere varan vergi matrahları var. Vergilerin kamu bütçesinde ihtiyacının azaltılmasıyla rahatlayacak ortamda, Türkiye pazarı daha hızlı büyür. Ayrıca otomobili lüks değil, bir ihtiyaç olarak görmek lazım.
Hyundai Türkiye'de başka yatırım yapmayı düşünüyor mu? İlave kapasite artırımına yönelik yeni yatırım için Hyundai ile ön konuşmalar yapıldı. Önümüzdeki yıllarda ilave kapasite ve yeni ürün için ortaklarımızla yoğun çalışmalar sürdürüyoruz.
Hyundai'ın Avrupa pazarı için yapacağı dev yatırım için 2 ülkenin çekişmesine tanık olmuştuk. Yatırımın Çek Cumhuriyeti yerine Türkiye'de olması için çabaladınız. Teşvikler yetersiz mi kaldı? Bu ilişkiler daha çok Hyundai ile hükümet arasında. Ülkemizde bu teşvikler şu ana kadar uygulanmadı ama yatırımların gelmesi için farklı gayret göstermeliyiz. Bu yatırım Avrupa projesinin 300 bin adetlik birinci etabıydı, 200 bin adetlik ilave ikinci etabı belki Türkiye'ye almak söz konusu.
Yatırımın Çek Cumhuriyeti'ne gitmesi sizi kırdı mı? Kırmıştı ama şu anda yapacak bir şey yok.
Sadece teşvikler mi yeterli gelmedi? IMF'ye olan bağlılıktan kaynakladı. IMF müzakerelerinde yeni yapılacak yatırımlarda bazı esneklikler iyi olacak. Yeni yatırımlar istifade eder. Şimdi yasa çıkartılıyor. Zaten yapılamayan yatırımın vergi zararı olmaz ki.
Otomotiv pazarı gelecek yıl nasıl bir hacim gösterir? 2007 yılı, 2006'ya eşdeğer bir toplam pazar hacminde geçer. 2008'de 2004'te alınan araçların yenilenmesiyle 2008'de yüzde 20'nin üzerinde artış olur. 2008-2009 arka arkaya büyüme yılları. 2010 yılına geldiğimizde de yurt içinde 1 milyon adet yıllık araç satışı hayal olmamalı.
Kampanyalar rasyonel mi? Üreticiler ciddi tavizler veriyor. Tüketici açısından çok cazip. Üreticiler maliyete bakmaksızın yoğun kampanyalara devam ediyor. Pazardaki iyileşmeyle birlikte farklı hale gelir. Kampanyalar bitmez, ama ölçeği azalır.
'KÂRLAR ÇOK DÜŞÜK' Kâr marjları düşmedi mi? Hammadde de fiyat artışları var. Bu da modellere ister istemez yansıyacak tabii ki. Şirketler şimdilik çok yansımamasına çalışıyor. Kâr marjları oldukça düşük.
Gümrük Birliği çerçevesinde AB'nin baskı uyguladığı 2. el ithal otomobillerin Türkiye'ye olası girişinin etkisi nasıl olur? AB, tarih almakta ısrarcı. 2. elin ithalatında AB kriterleri kendine göre uyguladığı sürece, ülkemiz ekonomisi için bu verilmesi gereken en son taviz olmalı. Eskimiş teknolojik ürün ithalatının engellendiği, çevreye duyarlı ürünlerin yönlendirilmesi ön planda olmalı. Emisyon oranı yüksek olan araçların ithalatı engellenmeli.
Alüminyum sektöründeki faaliyetlerinizde durum nedir? 130 bin ton kapasitemiz vardı. İzmit'te satın aldığımız Standart Alüminyum tesisini 100 bin ton seviyeye çıkartıyoruz. 1 yıl içinde 230 bin ton kapasiteye ulaşacağız. Böylece Avrupa'nın 4. büyük üretim tesisi oluyoruz. Şu anda 6.'yız.
Ceylan Pirinçcioğlu ile Kore Havayolları'nın Türkiye ayağında ortaklık yaptınız. Yolcu sayısıyla ilgili beklentiniz nedir? Haftada 3-4 sefer var. Kore'den yoğun bir turist akımı var. Türkiye'den Kore'ye ve bölge ülkelerine ulaşım için de modern donanımlı uçaklar yolculara imkân sunuyor. Seferler yüzde 65 dolulukla gidiyor. 2007 yılı Türkiye- Kore diplomatik ilişkilerinin 50. yılı. Kore'den 100 binin üzerinde turist bekliyoruz.
İskenderun Körfezi'ne 12 yıl önce Akdeniz'in en büyük 3. limanını yapmak için çalışma başlattığınızı ama engellendiğinizi açıklamıştınız. Projeniz şu an ne aşamada? 12 yıldır süren hukuki mücadelemiz sona eriyor. Müsaadelerin temini ile ilgili bölgede yatırımı engellemek isteyen bazı ortamlar vardı. Müsaadelerin tamamlanma aşamasına geldik. Bunca yıl süren süreçten sonra çok güzel bir liman yatırımına başlayacağız. Fizibiliteleri revize ediyoruz. Yöreye ciddi hareketlilik getirecek, hizmet ağırlığı öngören bir liman olacak.
ERDEMİR'e talip grubun mihenk taşlarındandınız. Rafa kalkan bu projeden ne deneyim elde ettiniz? Sahibi Oyak Grubu oldu, hayırlı olsun. Enteresan bir süreç geçti. Çok güzel dostluklar elde ettik. Bunun dışında masraf yaptık (Gülüyor). Güzide bir tesis, mutlaka sahibine iyi avantajlar getirir.
Peki, yeni proje var mı? Üzerinde fizibilite yaptığımız bazı projelerimiz bulunuyor. Faaliyetlerimizle alakalı kararları aldıkça, önümüzdeki günlerde açıklayacağız.
Başbakan'a limuzin hediye etmiştiniz. Kullanıyor mu? Zannediyorum Başbakanlık bünyesinde kullanılıyor. Zırhlı değil.
'PAMUK'U TEBRİK EDERİM' Orhan Pamuk okur musunuz? Okumuştum. Değerli bir yazar. Her şeyden evvel bir Türk vatandaşı. Dünyada böyle güzel bir ödülü almasından dolayı tebrik ederim.
Eleştiriler hakkında ne diyorsunuz? Herkesin kişisel fikirleri olabilir, saygı duymak lazım. 301. maddede öngörülen değişiklikler, serbest konuşabilme ortamlarının oluşabilmesi için. Medeni bir ortamda kendi fikirlerini karşıya saygı gösterir şekilde aktarırsa, bu güzel bir şeydir. Fakat aslı olmayan hususlarda ısrarlı beyanlar doğru değildir. Bugün ve tarih beyanları farklı şeylerdir. Her devlette geçmişte hatalar vardır.
