Adağın İslam'daki yeri nedir. Adakta bulunmak için gerekli şartlar nelerdir? Neler adak olarak adanabilir? Kimler adakta bulunabilir?.
Adak ne demektir? Adak, kişinin farz veya vacip cinsinden bir ibadeti yapacağına dair Allah'a söz vererek o ibadeti kendisine borç kılması demektir. Adak, ferdin, arzu ettiğine kavuşmak, korktuğundan sakınmak hususunda Allah'ın yardım ve desteğini sağlamak amacıyla, kendiliğinden bir takım dini mükellefiyetler altına girmesi olarak yorumlanabilir. Bu nedenle, adak hemen hemen bütün dinlerde değişik şekillerde bulunmaktadır. Adağın geçerli olması için, adakta bulunan kişide aranan şartlar nelerdir? Adağın geçerli olabilmesi için adakta bulunan kimsenin Müslüman, akıllı ve ergenlik çağına gelmiş bir kimse olması gerekir. Çünkü adakta bulunma, sonucu itibariyle ibadet grubunda yer aldığından, tam eda ehliyeti gerekir. Dini bir hükümle yükümlü olmadıkları için çocuğun ve delinin adakları muteber değildir.
ADAĞIN ÖNEMLİ ŞARTLARI Adağın geçerli olması için, adanan şeyde aranan şartlar nelerdir? Adağın geçerli olabilmesi için; a) Adanan şey, namaz kılmak, oruç tutmak, sadaka vermek, kurban kesmek gibi ibadet olmalıdır. Bu nedenle, et yememek, güneş altında durmak gibi adakta bulunmak geçerli değildir. b) Adanan şey, bizzat kendisi kastedilen bir ibadet olmalı; başka bir ibadete vesile olduğu için ibadet gibi kabul edilen şeylerden olmamalıdır. Bu itibarla abdest almak, ezan ve kamet okumak, mescide girmek bizzat kastedilen bir ibadet olmadıklarından, bunlarla yapılan adak geçersizdir. c) Adanan şey, adakta bulunan kişinin yükümlü olduğu farz veya vacip bir ibadet olmamalıdır. Bu nedenle, beş vakit namaz kılmayı, Ramazan orucunu tutmayı, malının zekatını vermeyi, üzerine farz olan haccı yapmayı adamak; adak kapsamına girmez. d) Adanan şeyin yerine getirilmesi fiilen ve dinen mümkün ve meşru olması, mal ise adayan şahsın mülkiyetinde bulunması gerekir. Bir kimsenin, sahip olmadığı malı adaması geçersiz, sahip olduğundan fazlasını adaması halinde ise sadece sahip olduğu kadarı hakkında geçerlidir. Ancak bir kimsenin ileride sahip olması kuvvetle muhtemel bir malla ilgili adağı geçerlidir. Mesela kişinin ileride miras yoluyla sahip olacağı malı adaması böyledir. e) Adanan şey, dinin yasakladığı veya hoş görmediği bir şey olmamalıdır. Nitekim Hz. Peygamber, isyan olan konularda, adakta bulunulmamasını, bulunulmuş ise, yerine getirilmemesini emretmiştir.
