İnsan aklının sınırı
İnsan aklıyla her şeyi bilebilir mi? Sınırlı aklımızla ilahi gerçekleri ve Allah'ın varlığını kavramamız mümkün mü? Akıl her şeye yeter mi?.
Bu tür sorulara cevap vermeye geçmeden önce, insanı ilgilendiren her alanda aklın mutlaka etkin olması gerektiğini belirtmekte fayda vardır. Yanlışlık, daha çok bir şeyin akla uygun olmasıyla, aklın sınırlarını aşıp aşmaması arasındaki farkın yeterince fark edilmemesinden kaynaklanmaktadır. İnsan aklı, insanı ilgilendiren her konuda, insanın ulaşabileceği her yerde, neyin akla uygun, neyin akla aykırı olduğunu bilebilecek şekilde yaratılmıştır.
DOĞRU KULLANMAYI BİLMEK Gözümüz belli ışınları, kulağımız belli frekanstaki sesleri işitebilir. İnsan, kendi sınırlarını fark edebilen bir varlıktır. Bu sebepten, insanın aklıyla her şeyi bilmesi, elbette mümkün değildir. Ancak, insan, neyin akla uygun, neyin akla aykırı olduğunu kolayca bilecek şekilde yaratılmıştır. İnsan, aklını kullandıkça, sağlam verilerle hareket ettikçe daha çok şeyi doğru olarak bilebilir. Aklını doğru kullanmayı başardıkça, doğrulara daha çok oranda yaklaşabilir. Allah her insanı birey olarak, tek ve özgün bir varlık olarak yaratmıştır. Yeryüzünde, birbirinin tıpatıp aynısı olan iki insan ne bugüne kadar yaratılmıştır, ne de bundan sonra yaratılacaktır. Her insan, başlı başına bir dünyadır. Her insanın aklı da özgündür. Her insan, kendi aklını kullanarak, insanlığını en iyi şekilde gerçekleştirmeye çalışacaktır. Bu sebepten, her insan, öncelikle kendi aklını iyi kullanmaya çalışmalıdır. Aklı iyi kullanmak, dinin insana yüklediği önemli ve anlamlı bir sorumluluktur.
BİLME VE BULMANIN YOLU İnsan, aklıyla Allah'ın varlığını bütünüyle kavrayamaz. Ancak, Allah'ın varlığının akla aykırı olmadığını kolayca anlayabilir. Kur'an, ısrarla insanların düşünmesini, aklını kullanmasını, ibret almasını istemektedir. Bunun en önemli sebebi, Kur'an'ın insan aklına güvenmesidir. Aklını doğru kullanmayı becebilen her insan, Allah'ın var ve bir olduğu fikrine kendiliğinden ulaşabilecektir. Kur'an-ı Kerim, insana, Allah'ı bilme ve bulmanın yollarını gösterir. Kur'an'ın hedefi, insanın kendisinde mevcut aklını doğru kullanarak Allah'ın var ve bir olduğu fikrine ulaşmasını sağlamaktır.
|