Takvim gazetesi, doğru bir tespit yapıyor: "HerkesinÇarşamba'sıvar..." Meselâ ABD'de kendi inançlarına göre yaşayan Amishler; Yahudi bir tarikat olan Hasidikler.
***
Amishler Avrupa'da 18. Yüzyıl'da, bu hayat tarzlarından dolayı zulüm görünce, Amerika kıtasına göç ediyor. Erkekler sakallı. Kravat takmıyorlar. Kadınların ve kızların başı örtülü. Cemaat dışı evlilik pek yapılmıyor. Oy kullanmıyorlar; otomobili ve traktörü bile, dinlerine uymaması yüzünden reddediyorlar. Hatta 12 yıllık zorunlu eğitime, kendi hayat tarzlarını tehdit ettiği için karşı çıkıyorlar. 8 yıllık eğitimi yeterli buluyorlar. ABD Yüksek Mahkemesi, 1972 yılında, dingerekçelerle çocuklarını liseye göndermeyen Amish toplumuna mensup ebeveynlerin mahkûmiyet kararını bozdu. Mahkeme bu hükmü şu gerekçeyle verdi: "Amishler'ininancınagöre,liseöğretimi,kendilerininkabuletmediklerideğerlerigeliştirmeyedönükvekişiyiTanrı'yayabancılaştırıyor.Eyaletinzorunlugeneleğitimdekiçıkarıneolursaolsun,bu,kesinlikle,Anayasa'nınözelolarakgüvencealtınaaldığıdiningereklerininserbestçeyerinegetirilmesihakkınıortadankaldırmayıhaklıgösterecekderecedemutlakdeğildir." (Anayasa Prof.Mustafa Erdoğan-Dersimiz Özgürlük) Türkiye'de, kılık kıyafet önemli bir rol oynadığı için, farklı bir hayat tarzını benimseyenlere karşı müsamahalı davranamıyoruz. İsmail Ağa Cemaati'nin, provokasyon yapılmak istendiğinde okkanın altına gitmesi, galiba bundan. Senaryolara teslim olmadığımız takdirde, tekrarını da daha kolay önleyebiliriz.