Adını foklardan alan Foça, antik çağın en büyük kentlerinden biriydi. Eski ve yeni olmak üzere ikiye ayrılan Foça, tarihsel zenginlikleri, güzel sesleriyle denizcilerin aklını başından alan efsanevi Siren Kayalıkları, Akdeniz Fokları, tertemiz koyları ile doğa ve insan sevgisinin iç içe yaşandığı bir yer
***
Güzel sesli yaratıklar ülkesi Foça
İzmir'e70 km. uzaklıktaki Foça, 12 İon kentinden biri olan Phokaia'nın kalıntıları üzerine kurulmuş, yeraltında bir çok tarihi döneme ait eserlerin bulunduğu önemli bir kent. Akdeniz Fokları'nın korunduğu 12 Özel Çevre Koruma Alanı'ndan biri olan Foça, daha çok İzmir ve çevresindekilerin tercih ettiği bir yerken şimdi Türkiye'nin her yerinden ziyaretçi ağırlıyor. Eski ve Yeni Foça arasındaki uzaklık 20 kilometre. Balıkçı tekneleri ve yatların bulunduğu küçük bir marina ve temiz bir plajı bulunan Yeni Foça, daha çok tatil sitelerinin çokluğuyla dikkat çekiyor. Son derece sıcak bir yer olan Eski Foça, hem tarihi hem de doğal güzellikleri birarada bulabileceğiniz bir yer. Foça ve limanı önüne serpiştirilmiş altı ada bulunuyor. Hayırsız, Orak, Fener, Metalik, Kartdere ve İncir. Orak Adası en büyük ada olmakla birlikte hem efsanevi Siren Kayalıkları'nın olduğu hem de dünyada sayıları gittikçe azalan Akdeniz Fokları'nın yaşadığı mağaraların bulunduğu bir yer.
DAVETKAR SESLER Homeros'un Odysseia Destanı'nda kadın gövdeli kuş kanatlı yaratıklar olarak tanınan Sirenler bu kayalıklarda yaşar, güzel sesleriyle şarkılar söyleyip lyra çalarak insanın aklını başından alırlarmış. Oradan geçen gemiciler de Sirenlerin bu büyüleyici davetkar seslerine kapılıp tehlikeli kayalıkları unutup sese doğru giderlermiş. Foçalılar'ın önemli bir bölümü geçimini balıkçılıkla sağlıyor. Yörede en çok bulunan ve en lezzetli balıklar ise barbun, çipura ve levrek. Eski Foça'da denize girelebilecek çok küçük bir kumsal bulunuyor. Fakat Yeni Foça'ya doğru ilerlerseniz bir çok güzel koy ve plajlar var. Kanalizasyon denize akmadığından Foça'nın her yerinde deniz çok temiz. İlçeye adını veren fokları göreceğim diye ısrar etmeyin. Foça'da fok var ama sadece bir kaç tane. Onların de ne zaman nerede çıkacaklarını kestirmek çok zor. Siren Kayalıkları'ndaki beşi su üstünde, biri su altında altı mağarayı yuva kabul ettiklerinden bu kayalıklara çıkmak, yakınından geçmek ve 3 mil ötesine kadar avlanmak yasak. Eski Foça'da, Beşkapılar, Kybela Kutsal Alanı, Fatih Sultan Mehmed adına yaptırılan Fatih Cami, Şeytan Hamamı gezilecek yerler arasında. Kybela Kutsal Alanı; Antikçağda Athena tapınağı ve kutsal alanın bulunduğu küçük bir yarımadanın ucunda Anadolu'nun en eski ana tanrıçası olan Kybela'ya ait olduğu sanılan bir kutsal alan içerisinde bulunuyor.
KARATAŞ HİKAYESİ Foça Körfezi'nin en batısındaki yarımadanın ucunda yer alan Osmanlı Kalesi bugün rıhtım gerisinde kalmış kayıkhanenin kemerleri nedeniyle Beş Kapılar diye biliniyor. Mezar Anıtı; Foça'ya 7 km. kala yol kenarında bulunan bu anıt mezarın İ.Ö. 6. yüzyılda yapıldığı tahmin ediliyor. Şeytan Hamamı; Foça'ya 2 km. uzaklıkta. Sıcak bir atmosferin bulunduğu Foça'da rivayete göre nerede olduğu belli olmayan " Karataş" hikayesi bulunuyor. Hikayeye göre her kim Foça'ya gelir de, bilmeden Karataş'a ayak basar ise artık iflah olmaz bir Foça tutkunu oluyor. Foça'yı düşlüyor ve hep gelmek istiyor."
