Kurun yükselmesine sevinen GİSAD'ın büyük ortağı İbrahim Özdoğan'ı, piyasalardaki belirsizlik ürkütüyor.
Türkiyehazır giyim ihracatının yaklaşık 4'te 1'ini bu şirket tek başına yapıyor. 2.7 milyar dolarlık ihracattan söz ediyoruz. Rakam büyük ama şirket de büyük. Dile kolay, tam 800 ortağı var... 1997 yılında 48 ortaklı bir şirket olarak kurulan Gİ- SAD Dış Ticaret, şimdi 14 şirketli bir gruba dönüştü. Telekomünikasyondan otomotive, finanstan dış ticarete birçok alana el attı. 800 ortağıyla yaklaşık 430 bin kişiye istihdam yaratan GİSAD Grubu'nun yıllık 3 milyar dolarlık iş hacmi var. Böylesine büyük bir organizasyonun başında ise çevresinde 'örgütçü' bir işadamı olarak tanınan İbrahim Özdoğan var. "Bu grubu hiçbir şeyim yokken, sıfırdan kurdum" diyen Özdoğan, halen yüzde 8 hisseyle Gİ- SAD'ın en büyük ortağı. Hazır giyimcilerin bugüne kadar "Battık" diyerek kendilerini ve kamuoyunu yanılttığını düşünen Özdoğan, halen düşüş eğiliminde olan hazır giyim ihracatının yılın ikinci yarısında Avrupa'dan gelen yeni siparişlerle toparlanacağına inanıyor. Piyasalardaki dalgalanma iyi yönetilmezse Türkiye'yi sıkıntılı günlerin beklediğini Özdoğan'la dobra dobra konuştuk.
İhracatçılar "Kur düşük" diye bugüne kadar ağladılar. Şimdi ihracatçıların gözünün yaşı kurudu mu? * Döviz kurunun bu seviyelerde kalması iyi. Bu noktada kalsa bize yeter. Ama bu dalgalı kur doğru yönetilemezse bizi sıkıntılı günler bekliyor. Bu noktada her şey kırılgan ve hassas. Bu dönemde piyasalara verilen mesajlara çok dikkat edilmeli. Hükümet kanadından çıkan farklı sesler, yanlış anlamalara neden oluyor. O yüzden piyasaları bir orkestra şefi edasıyla yönetmeniz gerekir.
Sizce AKP Hükümeti, bu noktada iyi bir orkestra şefi olabildi mi? * Türk insanının genel bir yanılgısı var. Biz birkaç yıl don olmasın, dona karşı olan bütün tedbirleri almayı bırakırız. Piyasalarda "Bahar havası esiyor" deniyordu. Neyin baharı bu? Yenilgiye en yakın olduğun an, kendini en güçlü hissettiğin andır. Doların hiç kımıldamayacağını mı düşünüyorduk? Son dönemde ortalıkta IMF'ye karşı birtakım laflar ediliyor. İç politikaya üretmek için bunlar yapılır mı?
1 ay öncesine göre Türkiye'de bir kaos durumu görüyor musunuz? * Bugün dünyanın takip edilen basın yayın organlarında, Türkiye'deki finansal piyasalarla ilgili bir ay öncesindeki söylemler yok. Yani büyü bozuldu. Bizim bilmemiz gereken şey, büyülerin bir gün bozulabileceği ihtimaline karşı önlem almak. "Şu suçludur, bu suçludur" demiyorum ama rehavet insanoğlunun en büyük özrüdür.
GİSAD'a artık bir holding diyebiliyor muyuz? * Adı konulmasa da Gİ- SAD Türkiye'nin en büyük holdinglerinden biri. 14 şirketli bir şirketler grubu. Gİ- SAD'ın bünyesinde finansmandan otomotive, hammadde ticaretinden telekomünikasyona kadar birçok iş var.
Ortak sayısı kaç oldu? * GİSAD, 1997'de 48 ortakla kurulmuştu. Şimdi 800'ün üzerinde ortağı var. Ortak kabulünde çok titiz davranıyoruz. Ortak sayısının eski hızla artacağını sanmıyorum. GİSAD Türkiye'nin hazır giyim ihracatının yüzde 23'ünü yapıyor.
Çok büyük bir rakam! * Hazır giyim ihracatınıneredeyse 4'te 1'ine yakın.
800 ortak GİSAD içine ifade ediyor? * Bize ortak olan şirketlerin yaklaşık 430 bin çalışanı var. Ortaklarımızın 18 binin üzerinde araç parkı var. Milyonlarca dolarlık sigorta yaptırıyorlar. Düşünün, 2.7 milyar dolarlık ihracatımız var. Bunun yüzde 80-90'ı faktoring hizmetleri kapsamına giriyor. Kendi içinde, iç piyasadaki alım çekleri var. 2.7 milyar doların alım çeklerini düşünün. Ortaklarımız her gün yurt içi ve yurt dışıyla telefonla konuşan şirketler. Telekomünikasyon hizmetleri özelleşirken, sizin hazırda böyle bir portföyünüz varsa neden telekom işine girmeyesiniz... Günümüzde önemli olan, satış bir ürünü üretmeniz tek başına yeterli olmuyor. GİSAD'ın 800 ortağı olduğu için herhangi bir market sorunu yok. Biz öncelikle ortaklarımızın ihtiyacı olan hizmetleri portföyümüzde bulunduruyoruz.
Geçen yıl 2.7 milyar dolar ihracat yaptınız. Bu yıl ise hazır giyim ihracatı düşüyor. Siz bu yıl ne kadar ihracat yapabilirsiniz? * Hazır giyim ihracatı yılın ikinci yarısından sonra bu düşüşü absorbe edecektir. Bu konuda da bir müjdeli haber vereyim. Aksi iddia edilene kadar da benim dediğim doğrudur. Çin hadisesi, bir balon olarak hazır giyim açısından bitmiştir...
Nasıl yani? * "Çin gelecekte tehdit olmayacak" diye söylemiyorum. Bu dönem için söylüyorum. Türkiye'ye inanılmaz bir sipariş girişi olacak Avrupa'dan. Yılın ikinci yarısında siparişler çok ciddi oranda artacak. Türkiye'den gideceği söylenen alım şirketleri Türkiye'de ofis açtı. GAP, Mango ve Marks&Spencer gibi...
Kurlardaki aşırı dalgalanma sizi endişelendiriyor mu? * Bugün ben halay çekmiyorsam, dün de kimse çekmemeliydi. Yarın tekrar sular üzülenlerin lehine akacak. Birilerimiz para kazanacak, birilerimiz kaybedeceğiz. Bu döngünün kimse ağababalığını yapmasın. Döngüden kimse yararlanmaya çalışmasın. Şu anda hazır giyim sektörü dönüşümünü tamamlamak üzere. Ama kimse bu kurlar nedeniyle rehavete düşmemeli.
"Hazır giyim sektöründe son dönemde çok firma battı" deniliyor. Sizin ortaklarınızdan son 2 yılda hiç batan oldu mu? * Yemin ederek söylüyorum, bir tek batan ortağımız oldu. Hazır giyim sektörü çok yüksek sesle bağırmazsa, hükümetin birtakım taleplerini yerine getirmeyeceğini düşünüyor. Bu tüm işadamlarının yanılgısı. Bu işler bağırarak, çağırarak olmaz; fizibiliteyle olur. İhracata dayalı tüm sektörler sıkıntı yaşadı. Sıkıntının ana nedeni kurdu. Kuru söylemek devalüasyon lobisinin bir üyesi olmak gibi algılandığı için bundan çekindiler. Ayrıca yükselen işçilik maliyetleri var. O yüzden de insanlar başladılar sütunlardan bağırmaya: "Batıyoruz, çıkıyoruz..."
Yani kamuoyu yanıltıldı... * Sadece kamuoyu değil herkes yanıltıldı. Kendileri de yanıldılar. Bakın size bir şey söyleyeyim. Bu sektör hala yüzde 10-20 paralar kazanabiliyor. Türkiye'de karın tanımı konusunda biraz gecikildi. Geçmişteki büyük karları elde edememenin travmasını yaşıyoruz.
