Yeni doğan bebeklerde görülen sarılığın sebepleri.
***
Yenidoğanlarda sarılık
Fizyolojik sarılık ve anne sütü sarılığı dışında, yenidoğan sarılıklarının en sık görülen nedenlerinden biri de kan uyuşmazlığı....
ANNE sütü ile beslenen bebeklerde, mama ile beslenen bebeklere göre daha yüksek oranda sarılık görülmektedir. Anne sütü sarılığı 3- 12 haftaya kadar uzayabilir. Anne sütü sarılığı tanısının konulması için sarılığa yol açan patolojik nedenleri dışlamak gerekir. Bu aşamada anne sütünü kesmek doğru değildir. Fizyolojik sarılık ve anne sütü sarılığı dışında yenidoğan sarılıklarının en sık görülen nedeni kan uyuşmazlığıdır. Anne ve bebek arasında kan uyuşmazlığı olduğunda annede bebeğin kan grubuna karşı antikorlar gelişir. Anne kanında oluşan bu antikorlar plasenta yoluyla bebeğe geçer ve bebeğin alyuvar hücrelerinin parçalanmasına yol açar. Bunun sonucunda açığa çıkan fazlaca bilirubin, bebekte sarılık ortaya çıkmasına neden olur.
İLK ÇOCUKTA SORUN OLMAZ Sarılık, Rh uygunsuzluğuna bağlı kan uyuşmazlığında ciddi boyutlara ulaşabilir. Bilindiği gibi anne Rh (-), bebek Rh (+) olduğunda Rh uygunsuzluğundan söz edilir. Genellikle ilk çocukta sorun çıkmaz. Doğumdan hemen sonra annede oluşan antikorları bloke etmek için Rhogam adıyla bilinen aşılama uygulanır. İlk doğumdan sonra bu aşı yapılmazsa, ikinci çocukta ağır tablolar gelişebilir. Diğer bir kan grubu uyuşmazlığı da AB0 uyuşmazlığıdır. Rh uygunsuzluğuna göre daha hafif bir tabloya yol açar. Annenin kan grubu 0, bebeğinki ise A, B veya AB'dir. Rh uygunsuzluğunun aksine ilk bebekte de sarılığa yol açabilir. Annelerin kan gruplarının tayin edilmesi, Rh (-) ve 0 grubu annelerin belirlenmesi ve bebeklerin kan uyuşmazlığı yönünden takip edilmesi gerekir.
UZAMIŞ SARILIK Sarılığın 2 haftadan uzun sürmesi uzamış sarılık olarak adlandırılır. Bu durumda bazı hastalıkların araştırılması gerekir. Bunlar içinde en önemli olanlarından birisi tiroid bezinin az çalışması veya yokluğu olarak bilinen 'hipotiroidi'dir. Tanı ve tedavi gecikirse bebekte zihinsel gelişim geriliğine yol açar.
IŞIK TEDAVİSİ (FOTOTERAPİ) Yenidoğan sarılığının en korkutucu komplikasyonu, bilirubinin beyin ve sinir dokusunda yol açtığı kalıcı tahribattır. Bu tahribatın önlenmesi amacıyla "ışık tedavisi" olarak da bilinen fototerapi tedavisi uygulanır. Işık tedavisinin yeterli olamadığı daha ağır sarılık durumlarında ise kan değişimi yoluyla bilüribin vücuttan uzaklaştırılır.
