Çocuğunuzu kontrol ettirin. Çünkü basit bir görme bozukluğu bile, okul hayatını olumsuz etkiliyor!
***
Çocuğunuzun gözleri iyi görüyor mu?
Görme bozuklukları okuldaki başarıyı olumsuz etkiliyor. Anne babalar çocuklarını dikkatle izlemeli ve göz kontrollerini yaptırmalıdır.
Sağlık, çocuğun okuldaki başarısını etkileyen faktörlerin başında geliyor. Duyamayan iyi göremeyen çocuk, okula gitmekte isteksiz davranıyor. Özellikle göz rahatsızlıkları ve görme bozuklukları çocuğu olumsuz etkiliyor. Bundan dolayı, okul öncesi sağlık kontollerinin yapılması, öncelikle göz doktoruna götülmesi büyük önem taşıyor. Göz sağlığı konusunda, Dünya Göz Hastanesi Medikal Direktörü Prof. Dr. Hayati Tolun'dan bilgi aldık.
GİZLİ ŞAŞILIK NEDİR? Gizli şaşılık gözlerden biri kapatılınca ortaya çıkan şaşılıktır. Gizli kayma oldukça sık olarak görülür. Her iki göz açıkken birleştirici bir mekanizma ile beyin, gözlerin paralel durmasını sağlar. Ancak gözlerden biri kapatıldığında bu mekanizma bozulur ve kapatılan gözde kayma oluşur. Hasta genellikle kaymanın farkında değildir ve gözlerde yorgunluk hissi, kızarıklık, ağrı, kuruluk hissi ve baş ağrısı gibi şikayetleri vardır. Eğer hastada bir görme kusuru da var ise bu şikayetler daha erken ortaya çıkar. Özellikle yakın okuma sonrasında hasta baş ağrısından şikayetçi olur. Gizli şaşılık uygun gözlükler ve ortoptik (aletlerle) egzersizlerle tedavi edilebilir.
ŞAŞILIK NEDEN OLUŞUR? Kas felçlerine bağlı oluşan şaşılıklarda genellikle felce neden olan bir durum söz konusudur. Yüksek tansiyon, şeker hastalığı, damar hastalığı olan kişilerde veya çarpma ve kazalara bağlı olarak oluşabilir. Kas felçlerine bağlı olmadan oluşan şaşılıkların birçok nedeni olabilir. Yüksek hipermetropi, miyopi veya astigmatizma bebekte her iki gözde veya tek gözde kaymaya neden olabilir. Gebelikte geçirilen hastalıklar, zor doğum, erken ve düşük kilolu doğum, bebekte görme problemlerine ve buna bağlı gözde şaşılığa yol açabilir. Ailesel yatkınlık şaşılıkta rol oynar. Ailede gözünde kayma olan varsa, bebekler muayene edilmelidir. Kayma her zaman ortaya çıkmayabilir ama ateşli bir hastalık veya bir yerden düşme sonrası şaşılık başlar. Merkezi sinir sistemini yani beyni ilgilendiren bazı hastalıklar şaşılıkla karşımıza çıkabilir. Bir de çok önemli olarak bazı tümörler sadece gözde kayma ile kendini gösterebilir. Çoğu anne, bebeğinin gözünde kayma şüphesiyle başvurur. Bebeklerin ilk 3 aylarında gözlerinde ara sıra kaymalar oluşabilir, bu durum 6. aya kadar düzelir. Bu aydan sonra oluşan kaymalar tedavi edilmelidir. Ancak sabit olan kaymalarda anneler uyanık olmalıdır. Sabit tek taraflı bir kayma gözde tembelliğin ve daha başka problemlerin habercisi olabilir. Ayrıca gözünde kayma olsun veya olmasın bebeklerin 1 yaş içinde mutlaka bir göz hekimi tarafından değerlendirilmesi göz tembelliğinin erken dönemde tespiti için hayati önem taşımaktadır.
AMELİYAT ÇÖZÜM DEĞİL Bazı tip göz kaymaları bebeklerin ilk 6 ay ve sonrasında ortaya çıkar, doğumsal kaymalarda diyebileceğimiz bu durumun tek tedavisi cerrahi işlemdir ve ilk 2 yaş içinde uygulanması çocuğa her iki gözüyle birlikte görme alışkanlığı kazandıracağı, derinlik hissine yani 3 boyutlu görmeye kavuşturacağı için önemlidir. Bunun yanında sadece ameliyat ile sorunun bir anda çözülmediği akılda tutulmalıdır. Çocuğun okul dönemine kadar takibi ve tedavisi sürdürülmelidir. Ameliyat sonrası olabilecek kayma takipleri ve görmenin korunması ancak bu şekilde yapılabilir.
Şaşılık nedir? Gözlerin paralel duruş pozisyonunun bozulmasına şaşılık denir. Gözler burun köküne doğru veya dış tarafa kayabileceği gibi yukarı veya aşağı pozisyonlara da kayabilir. Şaşılıklar genel olarak kas felçlerine bağlı olarak veya kas felçlerinden bağımsız olarak oluşur.
