ATO'nun yaptığı araştırmaya gore Türkiye, cumhuriyet tarihi boyunca çeşitli adlar altında 100'ü aşkın af yasası çıkarttı.
***
Affı seviyoruz
Türkiye, 80 yıllık Cumhuriyet tarihinde 100'ü aşkın af yasası çıkararak kırılması zor bir rekora imza attı ama; bu aflar yaraya merhem olmadı.
1922'de başlayan af geleneğini, her yıl yeni bir af çıkararak sürdüren Türkiye, bu konuda dünyaya fark atmasına rağmen, bir türlü umduğunu bulamadı. Ankara Ticaret Odası'nın (ATO) hazırladığı "Aflar Tarihi" konulu raporda, Cumhuriyet tarihi boyunca çıkarılan yasalar masaya yatırıldı. 80 yılda 100'den fazla af yasasının çıkarıldığını ortaya koyan rapora göre, Türkiye ilk genel af ile 7 Ocak 1922'de tanıştı. Toplam 4 sayfadan oluşan yasa ile cezalarının 3'te 2'sini tamamlayan mahkumların kalan cezaları affedildi. Ancak bu yasa ile affedilenlerin yüzde 23'ü tekrar suç işleyerek, affın işe yaramadığını gösterdi. Türkiye'de aflar tarihine nokta koymanın oldukça zor olduğu ifade edilen raporda, "Çünkü sırada yeni aflar var" denildi.
MALİ AFLAR İLK SIRADA Bu arada "Cumhuriyet tarihi boyunca ve özellikle 1950'li yıllardan bu yana ekonomisini bir türlü raya sokamayan Türkiye, ekonomik mağdur yaratmaktan da geri kalmıyor" görüşüne yer verilen raporda, şöyle denildi: "Birbiri ardına çıkan vergi yasaları, ekonomik darboğazlarda artırılan vergi oranları ve cezalar, mükellefi sığ sularda yakalayınca vergiler ödenmiyor, cezalar tahsil edilemiyor. Sonunda birbiri ardına af çıkarılmak zorunda kalınıyor. Türkiye, Cumhuriyet tarihi boyunca 37 mali af çıkardı. Buna rağmen vatandaşla devlet arasında 'kalıcı bir barış' sağlanamadı. Sistem sürekli olarak mağdur üretti, mağdurlar da af istedi."
VERGİ BARIŞI SONLANDI Mali afların ya genel af yasaları içinde birkaç madde ile düzenlendiği ya da sadece vergi cezalarının affını kapsayan düzenlemeler içerdiği bildirilen raporda, zaman zaman da belirli vergi ve cezaların affını kapsayan düzenlemeler yapıldığı belirtildi. En son 27 Şubat 2003 tarihinde yürürlüğe giren Vergi Barışı Kanunu'na da değinilen raporda şöyle denildi: "Af mıdır değil midir diye tartışıladursun, mükelleflere tanınan süre sonlandı bile. 3.6 katrilyon lira devletin kasasına girerken, kriz mağduru esnaf ve tüccar devletiyle bir kez daha barıştı."
