Cumhuriyet, kelime olarak, devlet idaresinde halkın söz sahibi olmasıdır. Cumhurun (halkın) idaresi demektir. 29Ekim1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edildiğinde, Meclis'in toplantı salonuna da "HakimiyetKayıtsızŞartsız(Bilakaydüşart)Milletindir" vecizesi yazıldı. Cumhuriyet kelimesi, tılsımlı bir kelime. Totaliter rejimler dahi kendilerini Cumhuriyet diye tanıtıyor. SSCB, halkın idaresi değildi. Çin Halk Cumhuriyeti halkın idaresi mi? Yanlışlıklarısırtlıyor Suriye,Irak halk tarafından mı yönetiliyor? Cevaplar "Hayır" ama ülke yönetimlerinin adı Cumhuriyet'tir. Bu kelimeyle o ülkelerin halkları efsunlanmaktadır. Halkın yönetimi demek, yönetim kadrolarının halkın denetiminde olması demektir, halka hesap vermesi demektir. Halkın denetimine açık bir idare, onun haklarını ve hukukun üstünlüğünü tanımak mecburiyetindedir. Türkiye'de her Anayasa yapımında devlet yönetimi azar azar halkın denetiminden uzaklaştırılmıştır. Anayasamızda "Hakimiyetkayıtsızşartsızmilletindir,milletbuiradesinikurumlarvasıtasıylakullanır" denmektedir. Türk idaresini mercek altına alalım. Hükümet halkın denetimine açık, hükümetler halkın oyuyla gidip gelmektedir. Hükümetler ülkede yapılan yanlışlıkların tümünü sırtlıyor ve halka hesap veriyor. Üniversitelerde hata mı var? Günahı hükümette. Yargıda hatamı var, sorumluluk hükümette. BDDK yanlış mı yaptı, kabahat hükümette. Merkez Bankası, bağımsız bütün kurumlar hiçbir kimseye hesap verme durumunda değil. Yani bu kurumlar halka veya onun seçtiği hükümete hesap vermiyor ama idaremizin adı Cumhuriyet oluyor. Geçmişte siyaseten yapılan hatalar sonucunda yazılan anayasalarda devletin idaresi hükümetten koparılma yolu seçilmiştir. Yargıkonusu 29Ekim resepsiyonunda Sayın Cumhurbaşkanı, "YüksekHakimlerveSavcılarKurulu'ndanmüsteşarvebakançıkmalıdır,budurumyargınınbağımsızlığınıortadankaldırıyor" dedi. Bunun gerçekleştiğini düşünelim. Yargı kendi yapılanmasını yapacak, kendi kendilerini tayin ve terfi ettirecekler. Türkiye'nin ikinci büyük erki, kendi başına buyruk olacak. Böyle bir yargı yapılanması, hangi cumhuriyette var? ABD'de yargı tepe noktaları seçimle geliyor. Denetimi olmayan bütün kurum ve kuruluşlar yeniliğe kapalı olup bozuşmaya açıktırlar. Korkarım böyle bir durumda yargı daha da çok tenkide açık olacak ve yine sorumluluk hükümetlerde kalacak. Ülkede halkın idaresi kurulmak isteniyorsa, siyasetçinin denetiminde olmayacak kurumların halkın doğrudan denetimine verilmesi gerekir. Böyle bir idare Cumhurun idaresi olur.
