Taylan Kümeli'den sıcak ve uzun günlerde sağlıklı oruç tutmanın yolları....
* Ramazan'da sağlıklı ve dengeli bir oruç için nasıl bir yol izlenmeli? Ramazan'da daha tok ve sağlıklı kalabilmek için 4 öğün yapılmasını tercih ediyoruz. İlk öğünümüz sahurdur. İftar 2 öğüne bölünmelidir. Oruç ilk açıldığında kan şekerini çok hızlı yükseltmeyen besinler tüketilmelidir. Bu öğün öğle yemeği olarak düşünülmelidir. Bu öğünün ardından 1 saat ara ile akşam yemeği olarak kabul ettiğimiz 2. iftar yapılmalıdır. Etli veya etsiz, fazla yağlı olmayan bir sebze yemeği tercih edilebilir. Ardından gece yapılacak ara öğün de 4. öğünü oluşturmalıdır.
* Oruç tutarken spor yapmanın bir sakıncası var mı? Hangi durumlarda yapılmamalıdır? Uzun açlığın yanı sıra bir de normalin üzerinde fiziksel aktivite ile kan şekerindeki ani düşüşler kaçınılmaz olacaktır. Ancak kişi çok ağır olmayan aktivitede bulunmak istiyorsa yemekten (sahur ya da iftar) yaklaşık 1-2 saat sonrayı tercih etmelidir. Aç karnına fiziksel aktivite kan şekerini düşürürken, hemen yemek sonrası yapılan aktivite kalbe ekstra yük getirecektir. Hayatına fiziksel aktiviteyi yerleştirmiş olan bireyler aktivite sıklığını azaltarak devam edebilir. Terle sıvı kaybının bu yıl sıcak havalardan dolayı daha yoğun olacağı düşünülürse sıvı tüketiminin önemini bir kez daha vurgulamakta fayda var.
* Oruç tutarken en sık yapılan hatalar nelerdir? Nasıl düzeltilir? İftarda boş mideye birden yüklenmek, yapılan en büyük hatalardan biridir. Orucu hafif bir yemek olan çorba ve 1 dilim esmer ekmekle açıp biraz ara verdikten sonra ana yemek tercih edilmelidir. Sahura mutlaka kalkılmalı. Kızartma gibi aşırı yağlı ve hamurişi tarzı besinler tercih edilmemelidir. Protein içeriği fazla olan yumurta, süt, yoğurt, peynir gibi gıdalar, midenin boşalma süresini uzatarak acıkmayı geciktirir ve uzun süre tokluk hissini sağlar. Sahurda meyve ve sebzeler de idealdir. Harcanan enerji açığını kapatma adına şerbetli tatlılara yönelmemek gerekir. Sütlü ya da meyveli hafif tatlılar önerebiliriz.
* Yaşlılar ve büyüme çağındaki gençler oruç tutmakya karar verirse sahur ve iftarlarda nelere dikkat etmeli? Yaşlılar ve ergenlik dönemindeki gençlerde beslenme ayrı bir önem taşır. Yaşlı bireylerde eğer kronik bir rahatsızlık mevcutsa oruç tutmamalarını öneriyoruz. Ergenlik döneminde büyüme ve gelişme faktörü göz önünde bulundurularak besinlerin enerji içeriği iyi ayarlanmalı, demir ve kalsiyum mineralinin yeterli alımı sağlanmalıdır.
* Şeker, kalp ve tansiyon hastalarına Ramazan için neler önerirsiniz? Herhangi bir kronik hastalık nedeniyle sürekli ilaç kullanmak zorunda olan bireyler oruç tutmamalıdır. İnsüline bağımlı olmayan, ilaçla ve diyetle kan şekeri regüle edilebilen diyabetik bireylerin doktor ve diyetisyenlerine danışarak karar vermeleri gerekmektedir. Bir uzman tarafından mutlaka beslenme eğitimi verilmeli. Yüksek tansiyon ve kalp hastaları, ağır iftar ve sahur öğünleri konusunda en çok dikkat etmesi gereken bireylerdir.