İşsizlik var mı?
Rakamlara bakarsanız Türkiye işsizlik problemini çözmüş değil. Gerçi dünyanın her yerinde bu sorun yaşanıyor. 'Süper devlet' diye tanımlanan ABD'de bile işsizlere rastlamak mümkün. Ne var ki, ekonomisi büyük ve zengin olduğundan bu durum problem olmuyor. İşsizlere 500-700 dolar civarında işsizlik aylığı veriliyor. Böylelikle orta düzeye yakın bir yaşam sağlamaları yaratılıyor. Beş yıl süresince de bu devam ettiriliyor. Avrupa'da da bu problem var. Ancak, onlar da üç yıllık işsizlik sigortası (yaklaşık 650 euro) uyguladığından işi çözmüşler. Söz konusu sigortalıya, süre sonunda da çalışacak bir ortam yaratılabiliyor.
Bizdekitartışılır Bizdeki durum yıllardır çok farklı işliyor. Bir defa işsizlik sigortası yeni uygulanmaya başladı. Miktar, asgari ücret sınırının altında 380 YTL. Ama bundan gerçek işsizlerin yararlandığı tartışılır. Kaldı ki, ekonomimiz güçlü olmadığından, ABD ve AB ortalamasının çok altında kalıyor. Süre de bir yılla sınırlı. Rakamlara baktığımızda da ilginç bir durum yaşıyoruz. Büyüme hızı artmasına, yani ekonomi büyümesine ve enflasyon düşmesine karşın işsizlik de artıyor. Örneğin 2007'de çalışabilir nüfus bir önceki yıla göre 1.2 artarken, istihdam yüzde 1.8 azalma göstermiş. Bunun nedeni kayıtdışı istihdamın artmasıyla ücretlerin düşmesine bağlanıyor. Bu durum, 'iş beğenmeyen artıyor' diye yorumlanıyor... Özellikle ara eleman açığı kapatılmasında sorun yaşanıyor. İş olmasına rağmen yeterli niteliklere sahip eleman bulunamıyor. Anlayacağınız, işsizlik konusunda paradoksal bir çelişki yaşanıyor. Oysa, Türk ekonomisi kulvarında olan ülkeler ara eleman yetiştirmeye önem verdiklerinden, bu problemi en aza indirmişler. Örneğin, yaşadığımız asrın en hızlı büyüyen ülkesi Çin'de bu sorun şöyle çözülmüş: Eğitimini tamamlayan üniversiteli veya meslek okullu hemen bir fabrikaya yönlendiriliyor. Bu olanak genelde şehir dışında yaratılıyor. Orada kendisine yatacak yer gösteriliyor. Üç öğün yemek veriliyor. Sosyal yaşam aktiviteleri sağlanıyor. 50-70 dolar aylık veriliyor. Eğer mühendis, mimar veya doktorsa bu ücret en çok 150 dolar oluyor. Bu görevlendirme en az 10 yıl sürüyor. Böylelikle işsizlik sorununa çözüm bulmuş oluyorlar. Bizde ise Ankaralı bir sanayici ve Giyim Sanayicileri Dernek Başkanı Canip Karakuş'un dediği gibi, işsiz değil iş beğenmeyen arttığından rakamlara göre işsizlik artıyor.