Ortopedi Uzmanı Prof. Dr. Osman Uğur Çalpur: Perthes hastalığı (1)
Perthes hastalığı büyüme döneminde oluşan ve kalça ekleminin femur (uyluk kemiği) başında kan dolaşımının bozulmasına bağlı beslenme bozukluğu yapan, zamanla kalça eklemini oluşturan kemiklerden femur başının yumuşama, erime ve ileri dönemlerde femur başının şekil bozukluğuna yol açan bir hastalıktır. Dolaşım bozukluğu geçici bir durumdur. Kalça eklemi 2 kemikten oluşur; femur ve asetabulum (leğen kemiğindeki femur başının eklem yaptığı kalça eklemi yuvası). Pertheshastalığıfemur(uylukkemiği)başınınhastalığıdır,asetabulumetkilenmemiştir. Perthes hastalığında femur başında dolaşım bozukluğuna bağlı erime, küçülme, şekil bozukluğu olur. 6-8YAŞLARINDAGÖRÜLÜYOR Hastalığın sebebiyle ilgili pek çok teori ortaya atılmıştır: Enfeksiyon, eklemde sıvı artışı, travma ve doğumsal anomaliler. Hastalığın sebebi tam olarak bilinmemekle beraber, vücuttaki büyüme hormonunun bu olaya yol açtığı düşünülmektedir. Erkekçocuklarındakızlaraoranla4-5katdahafazlagörülür. Hastalığın başlama yaşı 312 yaşlarıdır. Fakat sıklıkla 68 yaşlarında ortaya çıkar. Genellikle tek kalçada tutulum vardır. Yüzde 10 oranında ise her iki taraflı olabilir.
BELİRTİLERİNELERDİR? Hastanın şikayetleri her zaman çok belirgin değildir. İlk şikayetler zaman zaman olan kalça ve diz ağrısıdır. Ağrı şiddetli değildir ve birkaç ay önemsenmeden devam edebilir. Kalçahareketlerizoryapılırveağrılıdır. Spor veya oyun sonrasında ağrı ve topallama artar. Sabahları normal yürüyen çocuk, akşamları topallar. Doktora ilk müracaat genellikle topallamanın fark edilmesinden 12 hafta sonra olur. Çocuk o bacağını diğerine göre kısalmış hisseder. Fiziksel aktivite belirtileri artırır. Diz ağrısı, kalça hareketlerinde ağrı ve kısıtlılık, topallama, şikayeti olanlarda kas zayıflığı belirtiler arasında sayılabilir.