Çağın hastalığı akciğer kanseri (5)
AKCİĞER kanseri hastalarının sayıları her yıl daha da artıyor. 2000 yılında dünyada 2 milyon yeni akciğer kanseri saptanacağı, bunların yüzde 60'ının gelişmekte olan ülkelerde olacağı düşünülüyor. Artış hızı özellikle kadınlarda daha belirgin ve bu da sigara içimiyle ilişkili. Ülkemizde resmi rakamlara göre her yıl 20 bin ila 25 bin yeni akciğer kanseri hastası ortaya çıkmakta ve bu rakamın gerçekte 50 bine kadar ulaşacağı düşünülmektedir. Bunun bir nedeni; güvenilir sağlık istatistiklerinin olmayışı, diğer sebebi de akciğer kanseri hastalarının uzun dönem zatürre, enfeksiyon gibi tanılarla takip edilişidir.
ERKEKLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜR Ülkemizde akciğer kanserinin çoğu erkeklerde görülmektedir. Ancak 1980'lerden sonra kadınlarda da artan sigara tiryakiliği, bu oranı en geç 5-10 yıl içinde kadınlar lehine belirgin şekilde etkileyecektir. Sağlık Bakanlığı verilerine göre akciğer kanserinin bölgelere göre dağılımıı şöyle: Ege Bölgesi yüzde 39.5, Marmara Bölgesi yüzde 26.9, Doğu Anadolu Bölgesi yüzde 26.1, Güneydoğu Anadolu Bölgesi yüzde 18.2, Akdeniz Bölgesi yüzde 18.1, İç Anadolu Bölgesi yüzde 16.6. Akciğer kanserinin başlıca nedeni sigaradır. Tüm akciğer kanserlerinin yüzde 90'ı tek başına sigaraya bağlıdır. Risk sigara içme süresi, toplam içilen sigara, başlama yaşı ve içilen sigaranın tipine göre değişir. Sigara içen bir kadının akciğer kanserine yakalanma riski içmeyene göre 1.5- 153 kat daha fazladır. Ayrıca, aynı miktar sigaraya maruz kalan kadınların erkeklere göre 1.5-3 kat daha fazla akciğer kanserine yakalanma riskleri olduğu hesaplanmıştır. Aktif sigaradan sonra akciğer kanserinin en önemli ikinci risk faktörü pasif sigara maruziyeti veya çevresel sigara maruziyeti ya da dumanaltı olmaktır. Pasif sigara maruziyetinin tek başına ortalama 1.2-1.3 kat riski arttırdığı bildirilmektedir. Sigara, puro, pipo içimi akciğer kanserinin ispatlanmış olan en önemli risk faktörüdür. Sigarayı bıraktıktan 5 yıl sonra risk azalmakta, ancak bitmemektedir. Bu nedenle akciğer kanserini önlemenin en iyi yolu, sigaraya hiç başlamamaktır!