Psikolog Güray Hoş: Otizm (3)
Otizm tanısı, çocuklukta görülen gelişim bozukluklarını değerlendirme konusunda uzmanlaşmış, deneyimli profesyoneller tarafından konur. Tanıyı koyabilen profesyonellerin hangi meslek grubundan olduğu ülkelere göre değişiklik göstermektedir. Örneğin; ideal olarak ABD'de bu tanıyı, gelişim bozuklukları uzmanı çocuk doktoru, çocuk nörologu, çocuk psikiyatristi veya klinik psikologlardan oluşan uzmanlar koyar. Ülkemizde ise otizm tanısı çocuk psikiyatristleri tarafından konulmaktadır. Bebeğin ya da çocuğun fiziksel, sosyal, duygusal, zihinsel gelişiminin takibi ile yakından ilgili olan çocuk doktoru, hemşire, sağlık görevlisi, kreş öğretmeni gibi uzmanların otizm konusunda yeteri kadar bilgi sahibi olmaları erken tanı koyma şansını artırmaktadır. Bu nedenle son yıllarda, özellikle ABD ve Avrupa'da, erken tanı koymaya yönelik pek çok çalışma başlatılmıştır. Bu çalışmalarda, çocuk psikiyatristi gibi doğrudan tanı koyabilen uzmanların dışında, yukarıda sözü edilen diğer uzmanların da en azından risk altındaki bebek ya da çocukları ayırt edebilmeleri için, geçerliği ve güvenirliği yüksek "tarama ölçekleri"nin geliştirilmesine ağırlık verilmiştir. Yurtdışında erken tanı ile ilgili çok önemli araştırmalar ve uygulamalar yapılmasına karşın, ne yazık ki, ülkemizde bu konu ile ilgili çalışmalar henüz yok denecek kadar azdır. Çocuk psikiyatristleri tanı için karar verirken; 1- Çocuğu doğumundan beri yakından bilen kişilerden detaylı gelişim öyküsünü alır. 2- Otizm için geliştirilmiş yapılandırılmış görüşme teknikleri kullanarak anne ve baba ile görüşme yapar. 3- Yapılandırılmış gözlem teknikleri doğrultusunda değerlendirmeler yapar. 4- Çocuğa uygulanan geçerliliği, güvenirliliği yüksek, ülkemize uyarlanmış ölçeklerin sonuçlarını göz önüne alır. Dünyanın neresinde olursa olsun, tanı koymada, tedavide ya da eğitim programını planlamada izlenecek yol aşağı yukarı aynıdır.
|