Çin'de borsa çılgınlığının, kabusa dönüşmesinden endişe ediliyor Taksici, ayakkabı boyacısı herkes parasını hisse senedine yatırıyor Çin Hükümeti borsa balonu patlamasın diye acil çözümler arıyor Yatırım bankaları ise müşterilerini 'dikkatli olun' diye uyarıyor.
Türkiye'nin 2000 yılında yaşadığı gelişmelerin benzeri Çin'de yaşanıyor. Halk daha fazla kazanmak için tasarruflarının önemli bir kısmını hisse senedine yatırıyor. Geçen yıl yüzde 130 getiri ile dünyanın en fazla kazandıran borsası konumuna gelen Şanghay Borsası, 4 bin puanı geçerek yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 59 getiri sağladı. Forbes dergisi Çin Borsası'nda olaşan balon nedeniyle hükümetin tedbir almayı planladığını yazdı. Çin hükümeti, Şanghay Borsası'na akan fonların bir kısmını Hong Kong'a yönlendirmeyi düşünüyor. Borsadaki hızlı yükseliş küresel yatırımcıları tedirgin ederken, gelişmeler 1999 depreminden sonra Türkiye'de yaşananlara çok benziyor.
2000 YILLARI GİBİ O dönemde, ülkemizde yeni hükümetin rüzgarı, IMF ile yapılan anlaşmaların etkisiyle borsa rekor üstüne rekor kırıyor, halk tüm parasını hisse senedine yatırırken, parası olmayanlar kredi alarak kağıt alıyordu. Çok sayıda memur ve öğretmen kredi kartından para çekerek, hisse senedi alıyordu. Bu saadet zinciri uzun sürmedi. 2000 yılı Ocak ayı ortasında endeks 20 bin 600 puan seviyesine geldiğinde, yabancılar satışa geçti. Borsada sert düşüşler başladı. Hisseler geriledikçe para kaybeden yatırımcılar, yeniden yükselir beklentisiyle alımlarını sürdürdü, ancak 2001 yılında yaşanan ağır kriz tasarrufların önemli bir kısmını aldı götürdü. Şimdi benzer hareketler Şanghay Borsası'nda yaşanıyor. Ayakkabı boyacıları bile endeksi ve hisse senetlerini yakından izliyor.
HERKES HİSSE ALIYOR Parası olan herkes borsaya koştuğu için endeks baş döndürücü bir hızla yükseliyor. Şubat'ta psikolojik 3 bin puan düzeyini aşan Şanghay Borsası, 4 bin puanı geçti. Her hafta 1 milyon yeni hesap açılan ülkede, yerel bireysel yatırımcı sayısının en az 30 milyon olduğu tahmin ediliyor. Şanghay Borsası'nın toplam piyasa değeri 1.5 trilyon dolara yaklaştı. Yabancı yatırımcı sayısı Türkiye'de olduğu kadar yüksek değil, ama borsada yaşanacak bir düşüşün önce Uzak Doğu, ardından da global borsaları olumsuz etkilemesi bekleniyor. Şubat ayında bir günde yaşanan yüzde 8.8'lik düşüşün etkisi hala unutulmadı. Bu yüzden Citigroup başta olmak üzere dünyanın önde gelen finans kurumları ve yatırım bankaları son dönemde Çin tehlikesine karşı yatırımcıları uyarıyor ve olası olumsuz senaryolara karşı tedbirler alıyor. Uzmanlar, Türk yatırımcıların da bu riski göz ardı etmemesini öneriyor.
Servisi 
