Menkul ve gayri menkul sermaye iratlarında beyana tabi olmayan gelirler
193 sayılı gelir vergisi yasasının 1.maddesinde gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabidir. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içerisinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır şeklinde tanımlanmıştır.
Kanun maddesin de tanımlanan gerçek kişi hükmi (Tüzel) olmayan kişileri yani gelir elde eden fertleri ifade eder.. Yasa geliri 7 unsur şeklinde tanımlar. Menkul ve gayri menkul sermaye iratları yasada belirtilen bu unsurlardandır. Her beyan döneminde ayrımı en zor yapılan kazançlardan biri menkul sermaye iratlarıdır.
193 sayılı yasanın 75.maddesinde sahibin ticari sınai ve zırai faaliyetleri dışında nakdi sermaye ve para ile temsilen edilen değerlerden müteşekkül sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır şeklindedir. Bu iratların bazılarının beyanı zorunlu iken bazıları bazılarının beyanı belli tutarı aştığında beyan edilmesi gerekiyor. Bazılarının da tutarı ne olursa olsun beyan edilmesi gerekmiyor. Stopaj (kesinti) yoluyla vergilendirilmiş banka mevduat faizleri, repo gelirleri, menkul kıymetler yatırım fonlarının katılım belgelerine ödenen kar payları, özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen payları tutarı ne olursa olsun kaynakta vergilendirildiğinden beyan edilmeyecektir.
2006 yılında yurtdışından elde edilen menkul sermaye iratları, off-shore bankacılığından elde edilen faiz gelirleri, her çeşit alacak faizleri, hisse senedi ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller, vergi kesintisine ve istinaya konu edilmemiş kira gelirleri, her çeşit senedin iskonto edilmesi karşılığı alınan iskonto bedelleri, iştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kar paylarının devir ve temliki karşılığı alınan para ve ayınlar 875 YTL'yi aşmadığı sürece beyan edilmeyecektir.
01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan her çeşit tahvil ve hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler, Tam mükellef kurumlardan elde edilen kar paylarından ede edilen gelirin 18.000 YTL'yi aşması halinde bu gelirlerin tamamı (istisna edilen tutarlar hariç) yıllık beyanname ile beyan edilecektir. Menkul sermaye iratları toplamının 18.000 YTL'yi aşıp aşmadığının tespitinde indirim oranı ve istisna uygulanabilecek menkul sermaye iratlarının, indirim oranı ve istisna uygulandıktan sonra kalan kısımlarının dikkate alınması, bu iratların beyan edilmesinin gerektiği durumlarda ise indirim oranı ve istisna uygulandıktan sonra kalan kısımlarının beyan edilmesi gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde yazılı mal ve hakların (Arazi, bina, haklar, motorlu taşıtlar vs.) kiraya verilmesinden elde edilen gelirler "gayrimenkul sermaye iradı" olarak adlandırılırlar ve belli koşullarda gelir vergisine tabi tutulurlar. Belirli tutarı aşmayan kira gelirlerinin beyanı da gerekmiyor. İşyeri ve konut kirasında Beyan sınırı farklılık arz etmektedir. 2006 yılında elde edilen ve 2200 YTL'lik istisna sınırını aşmayan konut kira gelirlerinin beyan edilmesi gerekmiyor. İşyeri kira gelirlerinde istisna uygulaması yok ancak stopaj yoluyla vergilendirildiklerinden beyan sınırı 18.000 YTL olarak belirlenmiştir.
Servisi 
