Süleyman Demirel, 46 yıl önceki ihtilal için vatandaşa sitem etti: Tepki olsun diye bir cam bile kıran çıkmadı.
***
46 yıllık hesap
Demirel, Mendereslerin idamına ilişkin ilk kez halka sitem etti: Bir gece yarısı yüzde 54'le gelen başbakan götürülmüş, ülkede bir cam kırılmadı.
27 Mayıs 1960. Askeri darbe yapıldı. 17 Eylül 1961. Başbakan Menderes ile Bakanları Zorlu ve Polatkan darbeciler tarafından idam edildi. Yıl 2006. atv bu süreci bir dizi film halinde yayınlamaya başladı. Milyonları ekran başına kilitleyen "Hatırla Sevgili" isimli dizide, yönetime el konulmasından, askeri mahkemedeki duruşmalara kadar her şey "gerçeğe sadık kalınarak" gözler önüne serilmeye başlandı. Son 2 bölümde Menderes'in savunmaları verildi. Menderes, ilk savunmasında askeri mahkemeyi eleştirmek yerine son derece saygılı "kabullenmiş" bir üslupla konuşuyordu.
'NE YAZIK Kİ BİZ BÖYLEYİZ' Bu durum, Menderes'e yönelik "eleştiri" olarak ortaya konuluyor, "Neden mahkemeye karşı sert tavır koymadı?" eleştirileri getiriliyordu. Bunu, 46 yıl aradan sonra Süleyman Demirel'e sorduk. Bayrağı Menderes'ten, Celal Bayar'dan devralan Demirel, çok çarpıcı bir değerlendirme yaptı: "İhtilal böyle bir şeyin meşru olduğunun tasdikini istemiyor ki.. İhtilal başarılı olduğu zaman kendi meşruiyetini kendisi getiriyor. Kimseden meşruiyet istemiyor ki. 'Yaptım, oldu' diyor. Kuvvete dayanıyor. Kuvvete dayanan yerde meşruiyet aranmaz ki. Gece yarısı bir gün bir Başbakan alıp götürülmüş, bir odaya konmuş, ne olacağı belli değil. Şartlarını düşünün. Bir kişi o duruma düşmüşse ona itiraz olması lazım. Ona kafi bir itiraz olmuş mu bu ülkede. Bu çok ayıp bir iştir. Kimse tepki vermeyecek, asıldığı gün Türkiye'de bir cam bile kırılmayacak, hatta en sakin gün olacak, sonra da dik durmak gelecek. Menderes aziz bir adamdı, güzel bir adamdı. O şartta o kadarını yapabildi. Onun gördüğü muamelenin üzerine başkaları ne yaptı?" Ya Celal Bayar askeri mahkemeye sert tavır koyma cesaretini nereden bulmuştu? "Koşullar başka. Sonra Celal Bey devletin başkanı. Kimse Menderes'i kınamaya kalkmasın. Ayıp olan, yüzde 54'le iktidara gelmiş, ülkeyi 10 yıl idare etmiş bir başbakanın bu hale maruz kalmasında kimsenin ses çıkarmamasıdır. Ne yapalım ki biz böyleyiz. Kendimize küsemeyiz gücenemeyiz. Biz böyleyken 'Menderes neden orada kabadayılık yapmadı' demeyi içime sindiremiyorum."
'NANKÖRLÜK DİYEMEYİZ...' Peki Menderes'e yüzde 54 oranında oy verenler, daha sonra idamına seyirci kalarak "nankörlük" mü yapmıştı? İşte Demirel'in yanıtı: "Hayır, nankörlük değil.. Bizim yapımız bu. Ama 'Bu normaldir' demiyorum.. Zaman isteyecektir."