Çocuklarda uyku ve yatırma düzeni
Uyku; normal koşullarda insan yaşamının üçte birini kapsayan doğal, biyolojik bir süreçtir. Gün boyu süren zihinsel ve bedensel etkinliklerin sonucu olarak uyumak, doğal dinlenme yöntemidir. Uyku ihtiyacı genetik olarak kişiden kişiye değişmektedir. Çocuklar ve bebekler erişkinlere göre sık sık beslenmek, uyumak ihtiyacı gösterir. Bunun nedeni, onların yetişkinlere göre altı kat fazla zihinsel eylem yapmaları; daha hareketli olup, çok daha fazla enerji harcamalarıdır. Bu nedenle daha çok uykuya ihtiyaç duyarlar. Uykuçocuğuntemelihtiyaçlarınınbaşındagelir.Bebeğinbüyümevegelişmesinihızlandıranbazıhormonlar(büyümehormonugibi)uykusırasındaartmaktadır. İlküçaylıkdönemde bebek günün yaklaşık 16-18 saatini uykuda geçirir. Yenidoğan bebek, gece ve gündüz eşit sayıda olmak üzere, günde 7-8 kez kısa süreli uyur. Altı haftadan sonra kısa uyku dönemlerinin sayısı azalarak günde 3-4 kereye iner ve her biri daha uzun sürer. Bebeğin ilk üç ayına özgü olan bu uyku düzeni, anne-babalar için uyulması güç bir günlük program gerektirir. Üçaylıktanitibaren, bebeğin uyku saatleri azalmaya ve gece uykusu daha uzun süreli olmaya başlar. Bebek altı aylık olduğunda uyku ihtiyacı yaklaşık 12 saate inmiştir. Gündüzleri daha uzun süre uyanık kalabilmektedir. Okulöncesidönemde ise uyku, 24 saatte iki kez düzenine dönüşür. Çocuk gün içinde sadece bir kez öğleden sonra uyuyabilir. Bu düzen ileri yaşlardaki uyku düzenine benzer. Ancak büyüklerde okul ve iş hayatının getirdiği zorluklar nedeniyle, bu düzen yanlızca geceleri uyuma düzenine dönüşür. Okul ve iş gibi zorunluluklar olmadıkça, gündüzleri kısa süreli bir uyku her yaş için önerilmektedir. Yarım saatlik gündüz uykusu, gece uykusunun 1.5 saatine eşdeğerdir. Uyku süreleri gibi, uyuma ve uyanma saatleri de genetik özellikler gösterir. Kimisi erken yatıp erken uyanabilirken, diğeri gecenin ilerleyen saatlerinde uykuya dalabilir, geç uyanabilir. Hafta içinde zorunluluklar nedeniyle belirgin olarak gözlenmeyen bu özellik, hafta sonu uykularında net olarak ortaya çıkar. Yetişkinler gibi çocukların da uyku biçimleri birbirinden farklıdır. Bu nedenle tüm çocukların aynı zamanda yatıp, aynı zamanda uyanmalarını sağlamaya çalışmak, insan doğasına aykırı bir yaklaşımdır. Çocuğun uyku biçimi annebabasıyla çakışmayabilir. Hatta kardeşlerin uyku biçimleri birbirlerine benzemeyebilir. Ailelerinçocuklarıkenditiplerineuyarlamayaçalışarakenerjileriniveotoriteleriniboşaharcamayagerekyoktur. Gelecek yazıda uyku düzeni ve sorunlarını paylaşacağız. Hoşçakalın...