Bankalarımız bir bir elden gidiyor Ülkemize yabancı bankalar geliyor. Sağolsunlar, ülkemizin gelişip kalkınması için paralarını getiriyor, müteşebbisimize kredi açıyor ve tüketicilerimizin de rahat rahat harcama yapmasını sağlıyorlar. Görünen o ki, sırtımıza yük olan Halk Bankası ve Ziraat Bankası gibi devlet bankalarımızı da alacaklar. Böylelikle iki tane kamburdan daha kurtulacağız. Kesinlikle Türkleri seviyorlar. Yoksa adamlar gelip, bizim bankalarımızı alırlar mı? Hayırlısıyla Halk Bankası ile Ziraat Bankası'nı da bunlara kaktırdık mı, yeme de yanında yat. Yüksek lisans dersinde risk yönetimi anlatıyorum. Hangi ülkelerin ne tür makro riskleri yönetemediklerini örnekleriyle gösteriyorum. Cari açığımızın ulaştığı seviyeyi endişe verici olarak niteliyorum ve ekonominin dinamiklerinin bu dengesizliği düzelteceğini ama bu düzeltmenin biraz acı olabileceğini anlatıyorum. Bir öğrenci atılıyor; -Hocam siz böyle diyorsunuz ama yabancılardeligibibankaalıyor . Eğerülkemizmakroekonomikdengeleraçısındanbukadarriskliysebubankalar,bunugörmüyormu?
Bankalarmiyoptur Cevap veriyorum; -1989 yılında Meksika yeni bir ekonomik programı uygulamaya koyduğunda yabancı bankaların yerli bankalara oranı yüzde 5'ti ve 1994 Aralık ayındaki kriz öncesinde yabancı bankaların oranı yüzde 35'e çıkmıştı. Keza Arjantin bankacılık sisteminin yüzde 40'a yakını Arjantin krizi öncesinde yabancıların eline geçmişti. Malezya'da, Singapur'da, Tayvan'da kriz öncesi hep aynı trendleri görmüştük. Bankalar miyoptur. İleriyi göremezler. Şu an yüzde 18'le bulduğu parayı birkaç dakika içinde yüzde 20 ile satmaya çalışır. Bankalar Birliği bundan 7-8 ay önce bizleri çağırıp bir toplantı yapmıştı. Hürriyet Gazetesi Ekonomi Müdürü o sırada aylık bazda 0.99'a düşen ev kredisi oranları için banka genel müdürlerine şu soruyu sormuştu; "Bu yüzde 0.99'un aritmetiğini bize anlatır mısınız?" Cevap çok çarpıcıydı; Çok büyük bir bankamızın genel müdürü şunu söyledi; "Biz bu sayede tüketiciyle çok uzun vadeli bir ilişki kuruyoruz, onlara kredi kartı, tüketici kredisi, bono vs. çapraz ürünler satarak bu açığı kapatacağız." Çok büyük bir başka bankamızın genel müdürü, "Biz şu an yurtdışından YTL bazında yıllık yüzde 12 faizle para buluyoruz ve bunu da pahalı görüyoruz" demişti. Sevgili okuyucularım, şu an yabancıbankalarındünyadaparayıenpahalısatabildikleriülkeTürkiye'dir ve kredi pazarımız çok aç. Getiriyi gördükleri yere küçük yatırımcı mantığıyla dalıyorlar. Merak etmeyin, kriz olsa da zarar etmezler. Çünkü krizlerde, yere düşen bankaları bedavaya topluyorlar. Bu söylediklerim birçok ülkede oldu. AB'nin hiçbir ülkesinde yabancı bankaların oranı yüzde 25'ten fazla değil. Biz de sınıra dayandık... Halkbank'ı kaptırmamalıyız.
