Çimento fabrikasında çöp yakılır mı? Çöplerin bertaraf edilmesi için bu köşeden daha önce de çeşitli uyarılarda bulunmuş, ülkemizin bu konuda ne kadar eksik olduğunun altını çizmiştim. Fakat, sadece benim değil çeşitli uzmanların, bilim adamlarının, ÇevreveOrmanBakanlığı' ndaki bazı bürokratların da uyarısına rağmen ne hikmetse çöplerin yok edilmesi hususunda doğru adımlar atılmıyor. Birçok gelişmiş ülkede, tehlikeli sanayi atıkları olan fabrikalar, bunları nasıl ortadan kaldırdıklarına dair raporlar almak zorundadır. İlgili fabrikanın, üretim yaparken ortaya çıkardığı tehlikeli atıkları nerede, nasıl imha ya da bertaraf ettiğini belgelendirmesi, ülkenin çevre güvenliği açısından yasa gereğidir. Atıkların ortadan kaldırılması esnasında bazı durumlarda para ödenir, bazense bu atıkların kendisi para eder. Her halükarda atıkların sağlıklı bir sistemle ortadan kaldırılmasının bir bedeli söz konusu. Atığın durumuna göre 1 tonun bertaraf edilme maliyeti 100 dolardan başlıyor. Ülkemizde ise fabrikanın biraz uzağına, 10-15 dolar karşılığında taşıttırılıp boş araziye boşaltılması gibi tuhaf bir durum söz konusu. Ancak, mevzu başka ülkelere ihracat olunca üretim esnasında ortaya çıkan atığın ne yapıldığına dair belge isteniyor. AvrupaBirliği(AB) kriterleri içinde Türkiye'nin çözmesi istenen önemli sorunlardan biri de çevreye ciddi zararları olan çöplerin nasıl yok edileceğine yönelik hususlardır. Türkiyekendinegörebirçözümbularak,atıklarınçimentofabrikalarındayakılarakyokedilmesini,pardondeğerlendirilmesinikeşfetmiş. Sanki yanan çöpten geriye pislik kalmayacak, gaz zehrini vatandaş teneffüs etmeyecek. Hastane atıkları yanınca mikroplar havaya uçmayacak... Halbuki daha önce de kaydettiğim üzere, gelişmiş ülkeler, atıkları enerjiye dönüştüren, büyük hacimleri anında bertaraf eden yeni sistemlerle çöplerini ortadan kaldırmak için hızlı adımlar atıyor. Bu bertaraf etme yöntemiyle atıktan geriye hiçbir şey kalmıyor. 'Plazmateknolojisi' olarak anılan sistemde, atıklar çok yüksek derecede ısıya tabi tutuluyor. Bindereceden5bindereceyekadarkademelibusüreçteatıklar,gazdahiçıkarmadanyokediliyor . Ama böyle bir teknolojinin ülkemizde faaliyete geçebilmesi için mevzuat eksik. Fakat, çimento fabrikalarında ilkel şekilde yakmak serbest. Araç lastikleri, atık kağıtlar, atık yağlar, ahşap atıkları, lastik ve plastikler, çimento fabrikalarında alternatif yakıt olarak kullanılacakmış. ÇevreveOrmanBakanlığı da bu yakma işini destekliyormuş. Proje büyük bir ekonomik gelir getirecekmiş. Bazı çimento fabrikaları bakanlıktan alternatif yakıt kullanım lisanslarını bile almış... SayınBakan'ın, bürokratlarının, çimento fabrikası sahiplerinin ve Türkiye'deki akademisyenlerin kamuoyunu bu konuda yanılttıklarını düşünüyorum. Gidilen yol yanlıştır. Doğru yolun bulunması ve buna göre hareket edilmesi gerekir. Bu çağda yakılarak çöp yok edilmez.
