Böyle kardeşlik olur mu? Tengiz' de Türk işçilerini öldüresiye döven Kazak işçilere kim yardım etti? Amerikalı güvenlik şirketi Grup4' ün elemanları. Amerikan şirketlerinin Kazakistan' da yatırımı ne kadar? 20milyardolar civarında. Ya Türk şirketlerinin yatırımı? Yaklaşık 1milyardolar. "Dayak" ın nedeni açık. Büyük sermaye, küçük sermayeyi kaçırmak istiyor.
***
Öldüresiye dayaktan sonra kaç Türk işçisi Kazakistan' ı terk etti? 1000. Onların yerini kim alacak? Dayağı atan ve attıranlar. Sonuç: Küçük sermaye büyük sermayeden korkup kaçıyor.
***
Dün Kazakistan' ın AnkaraBüyükelçisiBeibitİssabayev, olayları, nedenlerini ve gelecekteki işbirliği fırsatlarını anlattı. Büyükelçi,KazakistanCumhurbaşkanıNursultanNazarbayev' in iki ülke arasındaki dostluğu tanımlayan şu sözüne dikkat çekiyor: "Bizimsoyumuz,kanımız,dinimizbirdir." Büyükelçiİssabayev,Kazakistan ve Türkiye' nin "kardeş" ülkeler olduğunu ve ilişkilerin "dayak" olayına indirgenemeyeceğini vurguluyor. Ama rakamlara baktığınızda "kardeş" liğin yansımasını göremiyorsunuz. Kazakistan' a doğrudan yabancı sermaye girişi 50milyardoları bulmuş. Türkiye' nin payı sadece 1milyardolar.50'de1. Peki iki ülke arasındaki ithalatihracat toplamı ne kadar? Sadece 1milyardolar. Soyumuz, dilimiz, dinimiz gibi ticaret de 1, yatırım da 1. Ama Amerika20.
***
Öyle görünüyor ki, "kardeş" lik bağlarını güçlendirmeye ihtiyaç var. Daha fazla yatırım ve daha fazla ticaretle. Bu yolda bazı adımlar atılıyor. Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı projesine katılan Kazakistan, yıl sonuna kadar Ceyhan' da ortak bir petrol rafinerisi kurmak için çalışma yapıyor. Kazakistan süratle gelişiyor. Yıllık büyüme ortalaması yüzde8.5 düzeyinde. Ülkeyle birlikte "pasta" da büyüyor. Amerikalılar her ülkeyi Irak gibi topla, tüfekle işgal etmiyor. Kazakistan'da "kavga" ya takılıp meydanı boş bırakmanın zamanı mı?
***
"Amerika'ylabirlikteIrak'anedengirmedik" diye dövünenler, Kazakistan' a bakmalı. Çünkü Kazakistan enerji deposu. Her yıl 60milyon ton petrol çıkarılıyor. 2015 yılında hedeflenen üretim 150milyonton. Ayrıca doğalgaz zengini. Biz enerji köprüsü olmak istemiyor muyuz?