Ekonomi sohbetleri-2
Mali piyasalarda fon arz ve talebinin karşılaşması hem kur hem de faizi belirler. Kur ve faiz belirli bir rakama gelip oturmaz. Bu belirlenme oldukça dalgalıdır. Her iki parametre de sürekli olarak aşağı yukarı oynamalarla dengeyi sağlar. Bazen bu oynamalar çok yüksek boyutlara ulaşırsa, ekonominin diğer kesimleri artık yeni faiz ve kur oranına göre yeni dengeler oluştururlar. Belirli bir olay olduğunda, mali piyasalarda fon arz edenler ve fon talep edenler hızla bu olayın ekonomiye olası etkilerini gözden geçirerek, kararlarını yeni oluşan duruma göre yeniden oluştururlar.
Tavırlarıekonomiyietkiler Bireysel ya da kurumsal birçok tasarruf sahibi, parasını bankada mevduat olarak tutmaktadır. Bankalar bu paraları satarak kazanç sağlar ve sağladıkları kazançlardan faiz ödemesi yaparlar. Hazine bonosu ve devlet tahvili alarak, parayı devlete satabilir, özel sektöre kredi olarak verebilir veya yabancı varlıklara yatırım yapabilirler. Bir olay meydana geldiğinde banka hazine yönetimleri, yeni oluşan duruma göre ellerindeki tahvil ve bono portföyünü ve yatırım yaptıkları döviz ve dövize endeksli varlıklar portföyünü yeniden ayarlayabilirler. Bu da tabii ki piyasalardaki faiz oranı ve kuru değiştirecek, dolayısıyla reel kesim, kamu kesimi ve dış ödemler kesimi bundan etkilenecektir. Dolayısıylafonarzedenlervefontalepedenlerinbelirlibirolaykarşısındaalacağıtavırtümekonomiyietkileyecektir.Pekifonarzedenvetalepedenlernasılkararverirler?
Gelişmelereyakıntakip Şimdi şu varsayımları yapalım; 1) Beklenen bir kamu açığı rakamı vardır. Eğer beklenenin dışında gelişmeler olursa, fon arz eden ve talep edenlerin arz ve talep miktarı değişir. Bu da faiz oranlarını değiştirici etki yapar. 2) Ödemeler ve cari işlemler dengesindeki gelişmeler orta ve uzun vadede kur seviyesini etkiler. 3) Reel sektör dediğimiz mal ve hizmet piyasalarında arz ve talebi fiyatlar genel seviyesi dengeler. Fiyatlar genel seviyesi gerçekleşmeleri ve beklentileri, fon arz ve talebini etkiler. 4) Direkt olarak ekonomiyi ilgilendirmese de, bir siyasi, politik veya dış gelişme fon arz ve talebini etkiliyorsa, bunun mutlaka bir ekonomik sonucu vardır. Yarın, kaldığımız yerden devam edeceğiz.
