Demir de çürük olursa...
Son iki yılda üretilen ve üretimi planlanan konut projelerine baktığımızda, Cumhuriyet tarihinin rekor rakamlarıyla karşılaşıyoruz. BaşbakanlıkTopluKonutİdaresiBaşkanlığı'nın (TOKİ), müteahhit firmalarla yaptığı işbirliği neticesinde; İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirler başta olmak üzere Anadolu'nun dört bir yanında konut projeleri hayata geçirildi. TOKİ çatısı altında yürütülen bazı projelerde dikkat çeken ortak nokta, sanki yangından mal kaçırılıyormuşçasına acele edilmesi. Bunun en somut örneği İstanbul'daki AtaköyKonakları olsa gerek. Buradaki konutlar, yanı başındaki sitelerle kıyaslanamayacak şekilde yaşam alanlarından yoksun olarak üretilmiş. Şehirleşme,bölgeyeuygunkonutüretmegibihassasiyetlerbirçokprojedegeriplanaitilerek,parakazanmaanlayışıönplantutulmuş. Peki bugün çok şatafatlı bir şekilde pazarlanan bu konutlar, birkaç yıl sonra aynı değerini korur mu? İçinde oturanları memnun eder mi? Bu konu tartışılır... Konut alırken dikkat edilmesi gereken birkaç noktayı dün kaydetmiştim. Bugün kaldığım yerden devam ediyorum:
Üreticifirmayadikkat İnşaatlarda kullanılan malzemelerin ciddi bir şekilde kontrolü yok. İnşaat sektöründe kayıt, düzen olmadan para kazanan müteahhitse çok. Bu durumda her yeni konutun depreme dayanıklı ve belli başlı standartlara uygun inşa edildiği iddia edilemez. Yine İstanbul'da Florya,Yeşilköy gibi seçimler öncesinde hızlı bir şekilde kaçak binalarla donatılan semtlerde de bu tarz yeni ama nasıl yapıldığı meçhul çok sayıda bina var. Bu sebeple, konutalırkenüreticininmarkasıönemli.Kullandığımalzemeyiizahedecekkadarkurumsallığakavuşmuşolmasıiseçokdahaönemli... Bugün Türkiye, demir-çelik üretiminde 11'inci sırada yer alıyor. Yıllık dünya demirçelik üretiminin 350 milyon ton olduğu tahmin ediliyor. Türkiye, bunun 22 milyon tonunu cevher ve hurdadan üretiyor. Bir kısmını kullanıyor, bir kısmını ise ihraç ediyor. Türkiye'nin hurdadan ürettiği demir cevherden ürettiğinden daha fazla: Yüzde 70 hurdadan, yüzde 30 da cevherden şeklinde...
İnşaattakontrolgerekiyor Demir üretimi sanıldığı kadar ucuz değil. Mesela hurdadan demir üretebilmek için 250 milyon dolarlık yatırım karşılığında, yılda 1 milyon ton kapasiteli tesis kurulabiliyor. Türkiye'nin bu anlamda ciddi tesisleri var. Ereğli, İsdemir, Kardemir gibi... Ama bunun yanı sıra yurtdışından kütle demir ithal edip, piyasaya çürük demir arz edenler de söz konusu. Konutüretiminiiyiteşvikedendevletin,inşaatsektörünüdeiyibirşekildekontroletmesigerekir.