Özürlüler aşa, işe kavuşsun diye 2004'İstihdamYılı' ilan edildi. Hemen ardından da 2005... Baktılar olmuyor, 1Temmuz2005'teilkkez'ÖzürlülerYasası'çıkartıldı. Yetmedi, yaklaşık 4 ay önce Başbakanimzalıbirgenelgeyayımlandı . Yine de arzu edilen noktalara gelinemedi. Nedenlerini bu köşede işledik. Fazla söze gerek yok. Durumu daha iyi anlayabilmek için dünya, özürlüler için neler yapmış ona bakalım: *Türkiye: 50 kişi ve üzerinde işçi çalıştıranlar, yüzde 6 oranında özürlü çalıştırmak zorunda. Çalıştırmayanlara bin 176 YTL ceza kesiliyor. Cezalar ihtiyaçları için harcanıyor. *Almanya: 16'dan fazla işçi çalıştıran işyerleri, yüzde 6 oranında ağır özürlü istihdam ediyor veya aylık tazminat ödüyor. *Avusturya: 25'in üzerinde işçi çalıştıranlara yüzde 4 özürlü istihdamı zorunlu. *Belçika: Kamu için zorunlu. Özel için zorunluluk yok, fakat eğitim ve istihdam geliştirici düzenlemelere teşvikler var. Asgari gelirden indirim ve özel prim sistemi mevcut. *Danimarka: Özürlülerin işgücü piyasalarına girmelerine yardımcı mevzuat ve düzenlemeler var. Kamu kesiminde işe alımlarda öncelik hakkı veriliyor. *Fransa: 20'den fazla işçi çalıştıran işyerleri için kota yüzde 6. Ancak kurala uymayanların alternatif yükümlülüklerini yerine getirmesi şart. Örneğin, özürlülerle ilgili derneğe mali yardımda bulunmak gibi... *Hollanda: En az yüzde 3, en çok yüzde 7 oranında özürlü istihdamı zorunlu. *İngiltere: 1944 tarihli bir yasayla zorunlu istihdam öngörülmüş. Fakat şu an bu kanun uygulanmıyor. *İrlanda: Özel bir düzenleme yok. Ama kamu sektörü için yüzde 3 özürlü istihdamı şart. Özelde zorunlu kota uygulaması yok. *İspanya: 50'den fazla işçi çalıştıran işyerleri için alt limit yüzde 2. *Yunanistan: Sınır yüzde 8. *ÇekCumhuriyeti: Zorunlu istihdam kotası 25. Bu sayıdan fazla işçi çalıştıranlar için yüzde 4.5 hafif sakat, yüzde 0.5 oranında ağır sakat çalıştırmak zorunlu. *Hırvatistan,Letonya,Macaristan: Özel düzenleme yok. Bazı kanunlarda özürlü istihdamını teşvik edici hükümler yer alıyor. *Slovakya: Özürlü çalıştıran işverenler sosyal sigortalara daha az prim ödüyor. (Kaynak:TÜİK,ILO,WHO) Türkiye'de uygulanmakta olan özürlü kota sistemini ülkeler arası boyutuyla mukayese ettik. Öyle bizdeki gibi, yasaya rağmen özürlü çalıştırmamak için türlü numaralar yapılmıyor. "Önceinsan" ilkesiyle sorunlar çözülmüş.
