Bugünlerde havayolu şirketlerinin uçak bilet ücretlerindeki rekabetine şahit oluyoruz. TürkHavaYolları tek tabanca iken, gerek bilet ücretleri gerekse hizmet verişi tenkit edilmeye çok açıktı. THY'nin tek olduğu dönemlerde, yolcu ile adeta dalga geçercesine "TürkHavaYollarıileuçtuğunuziçinteşekkürederiz" diye anons yapılıyordu. Rekabet çok önemli oldu ama ondan daha da önemlisi uçuş güvenliği... Uçuş güvenlik kalitesinden ödün vermemek çok önemli. Uçuşlarda hata ölümle sonuçlanır. Uçuş kaidelerinin her birinin, yapılan hatalar sonucu akan kan ile yazıldığı unutulmamalıdır. Denetimsıklaşmalı Uçuş güvenliği ve kalitesi konusunda havayolları kendi bünyelerinde birer kalite birimi oluşturdu. Ancak bu yeterli değil. Bu birimin yaptığı iç denetim dışında, SivilHavacılıkGenelMüdürlüğü, her havayolunu, her uçağı günlük olarak takip etmeli. Uçağın bakım periyotlarına uyuluyor mu? Pilotlar genel sağlık kontrolünden geçiyor mu? Bunlar çok önemli. Geçmişte sarhoşluğu alenen belli olan bir pilotun kokpite girdiği ve uçak kullandığı vakaları hatırlıyorum. TWA yönetimi, gizli kamera ile uçağın kokpitinde yapılan rezaletleri tespit etmişti. Bu rezaletler sonucunda havayolu şirketi battı gitti. Batı'da2-3dolar Havayollarının bu fiyat rekabeti, uluslararası rekabet kuralları çerçevesinde olmalıdır. Batı dünyasında, son anda satılan biletler reklam amaçlı olup 2-3dolardan alınabiliyor. Bizde de bir havayolu 19YTL'den yolcu taşıyacağını söylüyor. Benim tahminim uçaktaki koltukların sadece yüzde5-10'u gibi bir kısmının böyle düşük bir ücretle satılacağı şeklinde. Geçenlerde, FlayAirGenelMüdürüSayınHasanÇelebi, basına verdiği bir mülakatta, uçuş maliyetinin yüzde70' inin uçak kirası olduğunu söylüyor. "Yakıtınlitresi68YKr,pilotmaaşı9BinYTLolduğundan,uçuşmaliyetikoltukbaşına85YTL'yibuluyor" diyor. Pilotücretleri Evet, uçak günde 8-9 saat havada kalırsa bu maliyet çıkabilir. Ama, pilot ücretlerini makul olan 4BinYTL'ye, uçağın uçuş süresini 12 saate çıkartırsanız, bu maliyet hemen 60YTL'ye iner. Böyle de olmalı. Eğer turizm sanayiimizi geliştirmek istiyorsak, insanlarımızı ülke içinde rahat seyahat ettirmek istiyorsak, bu seviyelerde ücrete ulaşmak gerekir. Böyle bir durum, gerek otobüs gerekse deniz yolu ulaşımında kaliteyi artırır. "Havayoluulaşımındakalitedenödünvermedenanlamlıvetutarlırekabetigörmekhepimizinmenfaatineolur" diye düşünüyorum; mümkün olacaktır.
