Medyadaki haberlere göre bu yıl içinde 220 bin ev satılmış ve bu evler için bankalar 7.9 Milyar YTL kredi kullandırmış. Alınan kredinin konut bedelinin yüzde 70'i olduğu ve ortalama konut alanının 120 metrekare kabulü ile, metrekare ortalama satış fiyatı 427 YTL (320 USD) olmaktadır. Toplu konutun bu yıl yaptığı ihaleler; arsa bedeli hariç, çevre düzenlemesi ve ıslak hacimler dahil anahtar teslimi metrekaresi 190 USD'dir. Arsa bedeli ve kar marjı dahil edildiğinde, bu yıl satılan konutların ortalama fiyatının makul seviyelerde olduğu söylenebilir.
Faizlerçokyüksek Kredi faizleri, en düşük aylık yüzde 1.20 ile en yüksek yüzde 1.9 arasında değişiyor. Bu yılın başında kullandırılan konut kredileri yüzde 1.9 iken, bu ay başı bazı bankalar aylık faizi yüzde 1.2'ye geriletti. Bir başka deyimle, konut kredi faizleri yıllık yüzde 15.4 ile yüzde 25.3 arasındadır. Enflasyonun yüzde 9 olduğu kabul edilirse reel faiz yüzde 6.4 ile yüzde 16.3 arasında değişmektedir. Geçmişte yüksek faize alıştığımız için bu reel faizler bize normal gibi görünebilir. Ama değil. Konut kredileri faizleri yüksek kalmaktadır.
Canlılık1-2yılsürer Aslında konut yatırımları verimsiz yatırımlardır. Girdiçıktı oranı oldukça düşük bir yatırım türüdür. Ekonomilerin endüstride kıymetlendiremediği kaynakların akacağı sektör olmak durumundadır. Ülkemizde işsizliğin palyetif bir çözümü olarak, konut, inşaat sektörü düşünülebilir. Ancak konut sektöründeki bu talep yıllarca devam edemez. Canlılık 1-2 yıl sürer sonra durgunluğa geçilir. 1980'li yılların sonunda çok canlı olan konut sektörü yatırımları, 3'üncü yılında durgunluk dönemine girmişti. Sektördeki bugünkü canlılık, önümüzdeki yılda devam eder; ama 2007 yılında tekrar bir durgunluk sürecine girebilir. Konuta yatırılan kaynaklar, endüstriye kanalize edilebilseydi, devamlı bir iş alanı meydana gelirken, milli gelirde de önemli bir artış olurdu.
Sektörkayıtaltında Düşünülen mortgage (tutulu satış) inşaat sektöründeki canlılığı bir müddet daha devam ettirebilir. Tutulu satışın konut sahibi olmak isteyenlere yararı olacağından daha büyük faydası ekonominin kayda alınmasında ortaya çıkacaktır. 600'den fazla alt sektörün mal ve hizmet sunduğu konut sektörü, büyük oranda kayıt içinde kalmak durumunda olacaktır. Kayıt içine alınan inşaat sektörü sinerji yaratarak kendinden daha büyük oranda bir ekonomik aktiviteyi kayıt altına aldıracaktır.
Yakınımınkaybı... Sistem kayıt içine girdiğinde kar marjları düşecek, buna karşın fiyatlar yükselme eğilimine girecek, dolayısıyla talep baskı altına alınacaktır. Böyle bir durumda sektörün yukarıda değindiğimiz gibi 2007 yılında durgunluğa girmesi beklenebilir. Kanaatimce konut alımları için uzun vadeli alınan kredilerin faiz oranları halen yüksektir. Mortgage ile faizler yüzde 1'lerin altına düşmedikçe, uzun vadeli konut yatırımları, ileride enflasyonun daha çok düşmesi beklendiğinden, yatırımcıya pahalıya malocaktır. Tıpkı bu yılın başında yüzde 1.9'la kredi alan bir yakınımın bugün faizlerin yüzde 1.2'ye düşmesiyle uğradığı kayıp gibi...
