Cezasını çekmekte olanlar ve halen yargılananlardan, çok sayıda mektup geliyor. Sorular genellikle 1 Haziran 2005'te yürürlüğe girmiş olan Türk Ceza Kanunu ile ilgili. Elektronik posta yolu ile de soru gönderenler var. Hepsini okuyor ve her mektubu özel olarak yanıtlamaya çalışıyorum. Cezası infaz edilenlerin veya yargılanmakta olanların hakları nedir, hangi başvuruda bulunabilirler? Bu konularda genel cevaplar verebilmekteyim. Ancak, bir kişinin mahkum olduğu veya yargılandığı suç bakımından, eski Ceza Kanunu mu yoksa yenisi mi lehedir? Bu sorulara dava dosyasını bilmeden cevap vermem doğru olmaz. Bir hekim hastayı görmeden nasıl teşhis koyamaz, reçete yazamaz ise, hukukçu da dava dosyasını incelemeden, bir hukuki çare öneremez. Bu nedenle cezaevinde olanlara bir tavsiyem var: Eğer bir avukatınız yoksa, öncelikle bir avukat tutmanız gerekir. Maddi durumunuz yerinde değilse, mahkeme size bir avukat tayin edecektir. Bu, sizin kanuni hakkınızdır. Avukatınız, dosyanızı incelemesi üzerine, size hukuki yardımda bulunacaktır.
***
Sıkça yöneltilen sorulardan biri de: "Af çıkar mı?" Bu sorunun cevabını bilmem mümkün değil. Af, hükümetin ve Meclis'in karar vereceği bir konu. Şu ana kadar yapılan açıklamalara baktığımızda, "af" gündemde yok. Ancak, geçmiş yıllarda, "Af yok, affa karşıyız" diyen siyasi iktidarların af kanunları çıkarttıklarını da biliyoruz.
***
Affa taraftar olup olmadığımı soranlara yanıtım ise şu: Suç işleyen kişi, adil bir biçimde yargılanıp cezasını çekmeli. Ceza adaleti etkili ve iyi bir biçimde sağlanıyorsa, af kanunu çıkartılmamalı. Af, hukuka duyulması gereken güveni zedeler, adalet ilkesine de aykırıdır. Ancak, yanlış kanun ve uygulamanın çok sık olduğu bir yerde, bu hatalar bazen sadece af çıkartmakla giderilebilir. Bazen de toplum barışının sağlanması bakımından, diğer tedbirlerin yanında bir "koşullu af" da gerekebilir. Ancak bunun için öncelikle PKK'nın saldırılarına son verip, teslim olması şarttır.
***
Diğer bir soru, "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne" (AİHM) başvuru konusunda. Kural şu: Eğer hakkınızdaki kararın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı olduğunu düşünüyorsanız, AİHM'e müracaat hakkınız var. Ancak, davanız devam ederken mahkemeye başvuramıyorsunuz. Önce yargılamanın bitmesi, kararın kesinleşmesi gerekiyor. Ancak karar kesinleştikten sonra, AİHM'ne gidebilirsiniz. Bu konuda da bir avukattan hukuki yardım almanız lazımdır.
***
Başka sorular da var. Onları da başka bir yazımda yanıtlayacağım.
